Trong kỷ nguyên 4.0, nơi mọi thiết bị đều có thể kết nối và truyền dữ liệu trong thời gian thực, ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông trở thành xương sống của hạ tầng công nghệ hiện đại. Đây là ngành học dành cho những người muốn làm chủ hệ thống truyền dẫn, thiết bị thông minh và công nghệ không dây.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn khám phá toàn cảnh ngành học này: học gì, làm gì sau khi ra trường, cơ hội nghề nghiệp, mức thu nhập và liệu bạn có thực sự phù hợp để theo đuổi một trong những ngành kỹ thuật đang phát triển nhanh nhất hiện nay.
1. Ngành CNKT Điện tử – Viễn thông là gì?
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông (Electronics and Telecommunications Engineering Technology) là ngành học đào tạo kỹ sư công nghệ có khả năng thiết kế, chế tạo, vận hành và bảo trì các hệ thống điện tử, thiết bị truyền thông và mạng viễn thông hiện đại.
Cụ thể, ngành này bao gồm 2 mảng chính:
Kỹ thuật điện tử:
- Tập trung vào thiết kế, lắp ráp và kiểm tra các mạch điện tử analog – digital, vi mạch tích hợp (IC), vi xử lý, các hệ thống nhúng, thiết bị đo lường, điều khiển tự động, v.v.
- Ứng dụng nhiều trong sản xuất thiết bị điện tử, điều khiển robot, thiết bị y tế, công nghệ quốc phòng…
Kỹ thuật viễn thông:
- Chuyên về truyền dẫn tín hiệu, xây dựng và vận hành mạng thông tin di động (3G, 4G, 5G), mạng cáp quang, hệ thống phát thanh, truyền hình, định vị GPS, công nghệ không dây (Wi-Fi, Bluetooth, ZigBee…)
- Ứng dụng rộng rãi trong ngành viễn thông, truyền thông số, smart city và IoT.
Ngành học này là sự kết hợp giữa phần cứng, phần mềm, mạng truyền thông, giữa tư duy kỹ thuật, sáng tạo, logic nhằm đào tạo ra những kỹ sư có thể đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thời đại kết nối vạn vật (IoT) và nền công nghiệp thông minh (Industry 4.0).
2. Chương trình đào tạo ngành CNKT Điện tử – Viễn thông
Sinh viên theo học ngành này không chỉ được học lý thuyết chuyên sâu mà còn tiếp cận thực hành hiện đại, giúp hình thành tư duy hệ thống, kỹ năng thiết kế, năng lực triển khai trong môi trường điện tử – viễn thông thực tiễn.
Từ những nền tảng vật lý, điện tử cơ bản, người học sẽ tiến dần đến các công nghệ truyền dẫn tiên tiến như 5G, IoT, định vị vệ tinh, xử lý tín hiệu số và điện tử công nghiệp.
Khối kiến thức cơ sở ngành
Đây là phần quan trọng giúp người học xây vững nền móng công nghệ:
- Mạch điện – Mạch điện tử – Linh kiện điện tử
- Nguyên lý truyền thông và tín hiệu số
- Kỹ thuật số – Vi điều khiển – Vi xử lý
- Lý thuyết thông tin và điều khiển
- Xử lý tín hiệu số (DSP)
- Hệ thống nhúng cơ bản
- Cảm biến và thiết bị đo lường
Khối kiến thức chuyên ngành
Tùy từng trường, sinh viên có thể chọn chuyên sâu theo các hướng như Điện tử viễn thông, Hệ thống nhúng, Truyền thông không dây, hoặc Điện tử công nghiệp. Các học phần tiêu biểu bao gồm:
- Truyền dẫn và chuyển mạch trong viễn thông
- Công nghệ truyền thông di động (4G/5G)
- Kỹ thuật anten và sóng điện từ
- Mạng viễn thông và thiết bị đầu cuối
- Thiết kế hệ thống nhúng và IoT
- Kỹ thuật lập trình nhúng – FPGA – VHDL
- An toàn và bảo mật hệ thống viễn thông
Gợi ý tìm hiểu thêm: Ngành Kỹ thuật Máy tính: Nơi hội tụ giữa phần cứng và phần mềm
Thực hành và đồ án
Một trong những điểm nổi bật của chương trình là phần thực hành – đồ án – đề tài nghiên cứu ứng dụng. Sinh viên sẽ:
- Làm quen với các kit vi điều khiển, máy đo hiện đại, trạm phát sóng mô phỏng, mô hình mạng thông minh
- Tham gia đề tài: Thiết kế thiết bị định vị GPS, mô hình trạm phát mini, nhà thông minh sử dụng cảm biến và điều khiển từ xa…
- Thực tập tại doanh nghiệp lớn như Viettel, VNPT, FPT Telecom, Samsung, Intel…
Chứng chỉ và học phần nâng cao
- Chứng chỉ chuyên môn: CCNA (Cisco), CEH, IoT Foundation, LabVIEW, MATLAB, FPGA Lab…
- Khuyến khích học các học phần liên quan đến: AI ứng dụng trong viễn thông, xử lý ảnh và tín hiệu, kỹ thuật truyền dữ liệu thời gian thực
Đừng bỏ lỡ: Ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa: Lựa chọn bổ trợ cho kỹ sư Viễn thông hiện đại
Với chương trình đào tạo được thiết kế theo hướng thực tiễn, ứng dụng, hiện đại hóa, ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông không chỉ tạo nền tảng vững chắc về kỹ thuật mà còn giúp sinh viên thích ứng với thị trường lao động biến đổi nhanh và giàu tiềm năng toàn cầu.
3. Cơ hội và triển vọng nghề nghiệp
Trong thời đại số hóa và kết nối vạn vật (IoT), nhu cầu về nguồn nhân lực trong ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông đang tăng trưởng không ngừng, trải dài từ doanh nghiệp viễn thông, công nghệ phần cứng đến các lĩnh vực quốc phòng, y tế, sản xuất thông minh hay logistics.
Đây là một trong những ngành có biên độ nghề nghiệp rộng, được đánh giá là “xương sống” cho hạ tầng số hiện đại, nơi bạn vừa có thể lập trình nhúng cho thiết bị thông minh, vừa có thể tối ưu hóa mạng truyền dẫn 5G trong đô thị.
Các vị trí công việc tiềm năng
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể đảm nhận nhiều vị trí khác nhau tại doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, trung tâm R&D, startup công nghệ, bao gồm:
- Kỹ sư thiết kế mạch và phần cứng tại các công ty điện tử, sản xuất thiết bị thông minh (IoT devices)
- Kỹ sư vận hành, bảo trì hệ thống mạng viễn thông, truyền dẫn, trạm phát sóng (Viettel, VNPT, MobiFone…)
- Chuyên viên kỹ thuật tín hiệu số, xử lý tín hiệu âm thanh, hình ảnh (áp dụng trong camera, truyền hình, radar…)
- Kỹ sư nghiên cứu và phát triển (R&D) về chip, vi xử lý, hệ thống cảm biến
- Chuyên viên tích hợp hệ thống, giải pháp IoT, thành phố thông minh, điều khiển từ xa
- Kỹ sư hệ thống mạng công nghiệp, làm việc trong nhà máy, khu công nghệ cao
- Kỹ sư truyền thông số, phát triển các hệ thống truyền hình, phát thanh hiện đại
Tham khảo thêm: Các công việc hot của ngành Công nghệ thông tin
Mức lương và cơ hội phát triển
Tùy theo trình độ, vị trí và doanh nghiệp, mức thu nhập trong ngành này khá hấp dẫn:
- Mới ra trường: 8 – 12 triệu đồng/tháng (có thể cao hơn nếu biết tiếng Anh hoặc có kỹ năng lập trình nhúng, FPGA…);
- Có kinh nghiệm 2-3 năm: 15 – 25 triệu đồng/tháng, dễ được lên các vị trí quản lý kỹ thuật, team leader;
- Chuyên gia, kỹ sư cao cấp, kỹ sư hệ thống tại tập đoàn lớn (Intel, Samsung, Viettel…): 30 – 50 triệu đồng/tháng hoặc hơn
Đặc biệt, có nhiều cơ hội làm việc tại nước ngoài (Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu…) nếu có năng lực và ngoại ngữ.
Xu hướng nghề nghiệp nổi bật
Ngành này liên tục được làm mới bởi các xu hướng công nghệ hiện đại, tạo ra cơ hội cho những ai yêu thích đổi mới và khám phá:
- Phát triển hạ tầng 5G/6G
- Ứng dụng AI trong xử lý tín hiệu
- Truyền thông vệ tinh và hàng không
- IoT và smart home
- Thiết bị đeo thông minh (wearables)
- An ninh mạng cho hệ thống viễn thông
- Điện tử y sinh, hỗ trợ chẩn đoán từ xa
Gợi ý tìm hiểu thêm: Ngành Kỹ thuật Y sinh: Hướng đi ứng dụng cao cho kỹ sư điện tử
Với thị trường lao động không ngừng mở rộng và tính ứng dụng cao trong nhiều ngành nghề, Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông xứng đáng là một lựa chọn sáng suốt cho những ai muốn phát triển nghề nghiệp bền vững trong kỷ nguyên công nghệ số.
4. Học ngành CNKT Điện tử – Viễn thông ở đâu?
Với sự phát triển nhanh chóng của ngành kỹ thuật công nghệ, hiện nay có hàng chục trường đại học trên cả nước đào tạo ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông. Mỗi cơ sở đều có thế mạnh riêng về chương trình học, định hướng chuyên sâu và cơ hội hợp tác doanh nghiệp.
Việc lựa chọn đúng trường không chỉ giúp bạn phát huy tối đa năng lực bản thân mà còn mở rộng cánh cửa nghề nghiệp tương lai.
Nếu bạn có năng lực học tập tốt và mong muốn trải nghiệm môi trường học tập đẳng cấp, các trường sau đây là lựa chọn lý tưởng:
Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST)
- Chuyên sâu về kỹ thuật viễn thông, hệ thống truyền thông số, 5G, xử lý tín hiệu nâng cao
- Đào tạo đội ngũ kỹ sư chất lượng cao, có cơ hội nghiên cứu và trao đổi quốc tế
Trường Đại học Công nghệ – ĐHQGHN (UET)
- Mạnh về hệ thống nhúng, chip FPGA, truyền thông di động
- Sinh viên có thể tham gia nghiên cứu sớm tại các phòng lab tiên tiến
Trường Đại học Bách khoa TP.HCM (HCMUT)
- Tập trung phát triển kỹ sư công nghiệp phục vụ khu công nghệ cao, vi mạch, mạng không dây
- Liên kết với Intel, Samsung, Bosch trong các chương trình đào tạo – thực tập
Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT)
- Là trường chuyên sâu đào tạo nhân lực cho ngành viễn thông – truyền thông
- Chương trình học mang tính ứng dụng cao, thực hành nhiều
Xem thêm: Ngành Truyền thông Đa phương tiện, lựa chọn khác cho người yêu công nghệ và sáng tạo
5. Ai phù hợp với ngành CNKT Điện tử – Viễn thông?
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông không chỉ là cuộc chơi của những tín đồ kỹ thuật, mà còn là sân chơi hấp dẫn dành cho những ai yêu thích sáng tạo, tò mò với thế giới kết nối và không ngừng đổi mới.
Đây là ngành học đòi hỏi người học phải có nền tảng tư duy logic vững chắc, đồng thời linh hoạt thích ứng với công nghệ biến đổi từng ngày.
Vậy, bạn có thực sự phù hợp với ngành học này? Dưới đây là một số đặc điểm giúp bạn nhận diện:
Yêu thích công nghệ, đặc biệt là thiết bị điện tử và hệ thống truyền thông
- Bạn thường xuyên tò mò về cách hoạt động của các thiết bị như smartphone, máy thu phát sóng, bộ định tuyến Wi-Fi?
- Bạn thích tháo lắp, khám phá bảng mạch, hoặc tìm hiểu cách dữ liệu truyền qua internet?
Nếu câu trả lời là có, thì bạn đã sở hữu tố chất nền tảng của một kỹ sư điện tử – viễn thông.
Có tư duy logic, khả năng phân tích hệ thống và giải quyết vấn đề
- Ngành này không chỉ yêu cầu biết làm mà còn cần bạn hiểu bản chất các vấn đề kỹ thuật phức tạp.
- Những ai có khả năng tư duy theo hệ thống, giải bài toán kỹ thuật qua nhiều bước phân tích sẽ có lợi thế lớn.
Kiên nhẫn, tỉ mỉ và thích thử nghiệm
- Thiết kế mạch, lập trình nhúng, xử lý tín hiệu số hay tối ưu hệ thống mạng đều là công việc cần sự cẩn trọng, kiên nhẫn và không ngại thử sai.
- Nếu bạn là người kiên trì theo đuổi kết quả và không dễ bỏ cuộc khi gặp lỗi kỹ thuật, bạn rất phù hợp với ngành này.
Có định hướng nghề nghiệp lâu dài và thích ứng với công nghệ mới
- Viễn thông là ngành thay đổi từng năm, yêu cầu người làm nghề phải cập nhật liên tục, từ công nghệ 4G đến 5G rồi 6G, từ thiết bị thông minh đến hệ thống điều khiển từ xa.
- Nếu bạn không ngại học hỏi thêm về AI, IoT, bảo mật truyền thông, lập trình nhúng…, bạn sẽ luôn giữ vững vị thế trong ngành.
Có khả năng học tốt các môn tự nhiên và tiếng Anh
- Vì là ngành kỹ thuật nên Toán – Lý là nền tảng bắt buộc.
- Ngoài ra, tiếng Anh chuyên ngành là công cụ để đọc hiểu tài liệu kỹ thuật, lập trình, tra cứu datasheet và kết nối với thị trường toàn cầu.
Nếu bạn đam mê công nghệ, yêu thích sự chính xác, muốn làm chủ các thiết bị điện tử và tạo nên những kết nối không giới hạn, ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông chắc chắn là mảnh ghép phù hợp trong hành trình học tập và sự nghiệp của bạn.
6. Kết luận bài viết
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện tử – Viễn thông không chỉ là nền tảng cho mọi kết nối hiện đại, mà còn là mảnh đất màu mỡ dành cho những bạn trẻ có đam mê công nghệ, tư duy logic và khát vọng xây dựng tương lai số.
Đây là ngành học giàu tiềm năng, có khả năng mở rộng sự nghiệp ra toàn cầu, từ phát triển thiết bị thông minh, nghiên cứu hệ thống truyền thông tiên tiến, đến tham gia vào các công trình công nghệ mang tầm quốc gia.
Dù là học sinh phổ thông đang phân vân chọn ngành, hay một bạn trẻ đang tìm hướng đi phù hợp, Viễn thông – Điện tử sẽ là lựa chọn đầy triển vọng nếu bạn đủ đam mê, kiên trì và sẵn sàng học hỏi không ngừng.
Đừng quên khám phá thêm các bài viết khác trong chuyên mục Ngành nghề tại Trang Edu để có cái nhìn toàn diện hơn trước khi đưa ra lựa chọn ngành nghề tương lai.
