Ai cũng nói: học Toán giỏi thì nên làm kỹ sư, nên theo IT, nên thi vào Công nghệ… Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi “nếu mình vừa yêu Toán, vừa thích giảng giải cho người khác hiểu thì còn có con đường nào khác không?
Câu trả lời chính là ngành Sư phạm Toán học – ngành học dành cho những ai muốn dùng sự sắc bén của logic để thắp sáng tư duy, muốn nhìn thấy ánh mắt bừng sáng của học sinh khi “hiểu ra vấn đề”, và muốn đồng hành với thế hệ sau trong từng phép tính, từng bài giảng.
Nếu bạn đang phân vân giữa tình yêu Toán học và một nghề nghiệp có giá trị lâu dài, hãy ở lại bài viết này. Chúng ta sẽ cùng khám phá ngành học đặc biệt này, để xem liệu bạn có đang mang trong mình tố chất của một người thầy dạy Toán hay không.
1. Ngành Sư phạm Toán học là gì?
Ngành Sư phạm Toán học là ngành đào tạo ra những người dạy Toán chuyên nghiệp, nhưng không chỉ dừng ở việc giảng dạy, mà còn đóng vai trò dẫn dắt tư duy, hình thành logic, khơi gợi niềm yêu thích Toán học cho thế hệ học sinh kế tiếp.
Nói cách khác, nếu bạn nghĩ dạy Toán là lên lớp viết vài công thức, chấm điểm rồi về… thì bạn mới chỉ nhìn thấy phần nổi mà thôi.
Người học ngành Sư phạm Toán được chuẩn bị để trở thành:
- Người truyền đạt tri thức một cách khoa học và sinh động
- Người xây dựng nền tảng tư duy logic, phản biện, hệ thống cho học sinh
- Người tạo ra không khí học tập tích cực, cả trên lớp học lẫn trong cuộc sống
Không đơn thuần là học giỏi toán, bạn sẽ được đào tạo để biết “làm sao để người khác hiểu Toán”. Từ phương pháp sư phạm, tâm lý học lứa tuổi đến ứng dụng công nghệ vào giảng dạy, ngành học này trang bị cho bạn khả năng biến môn toán khô khan thành hành trình khám phá hấp dẫn.
Vì thực tế cho thấy, một học sinh không thích Toán phần lớn vì chưa từng gặp được một người thầy giỏi biết cách làm toán trở lên sinh động. Bạn hoàn toàn có thể trở thành người thầy ấy.
2. Ngành học này phù hợp với ai?
Sư phạm Toán học không dành cho số đông, mà dành cho những người vừa có năng lực, vừa có cái tâm. Để chọn ngành này, thứ bạn cần hơn cả niềm yêu thích với Toán học, đó là một nội lực âm thầm, đủ kiên nhẫn để dẫn dắt người khác hiểu điều mình hiểu.
Hãy thử nhìn lại xem bạn có thấy mình trong những điều dưới đây không:
Bạn thật sự yêu Toán, không chỉ vì giỏi, mà vì bạn thấy Toán… “đẹp”
Toán với bạn không chỉ là là một môn học, mà là một cách để nhìn thế giới có trật tự. Bạn thích những thứ rõ ràng, mạch lạc và logic.
Bạn từng giảng bài cho bạn bè, và thấy vui vì điều đó
Có phải bạn đã từng giúp ai đó hiểu được một bài toán khó và cảm thấy thỏa mãn khi họ reo lên “à, hiểu rồi”? Cảm giác ấy là một dấu hiệu đáng giá cho thấy bạn có “máu sư phạm” trong người.
Bạn không ngại nhắc lại, diễn đạt lại, kiên trì lại từ đầu
Bởi vì không phải ai cũng hiểu Toán ngay lần đầu tiên. Một người dạy giỏi là người có đủ kiên nhẫn để giảng lại cho học sinh nhiều lần mà không tỏ ra khó chịu.
Bạn giao tiếp tốt, không ngại nói trước đám đông
Không cần hoạt ngôn, chỉ cần bạn nói rõ ràng, dễ hiểu và đủ tự tin khi đứng trước lớp, nơi mỗi học sinh có một kiểu tiếp thu khác nhau.
Bạn có tinh thần trách nhiệm và sự tử tế với người học
Vì dạy học không chỉ là một công việc, mà là một sứ mệnh. Sư phạm Toán không đơn giản là dạy cách giải bài, mà là dạy cách tư duy và cho ra lời giải.
3. Ngành này được học những gì?
Ngành Sư phạm Toán học không chỉ dạy bạn cách trở thành một người giỏi Toán, mà còn dạy bạn trở thành người biết cách làm người khác cũng giỏi Toán. Đó là cả một hành trình dài, nơi bạn vừa học kiến thức chuyên sâu, vừa học cách làm người dẫn đường.
Vậy bạn sẽ được học những gì?
Các môn Toán chuyên sâu – nền tảng kiến thức không thể thiếu
- Giải tích, Đại số tuyến tính, Hình học, Phép biến hình
- Xác suất – Thống kê, Toán rời rạc
- Phân tích số, Logic học, Phương trình vi phân
Đây là những mảng giúp bạn nắm chắc bản chất môn Toán cấp THPT và cao hơn. Nhiều bạn sẽ “bất ngờ nhẹ” vi9f chương trình không hề đơn giản, nhưng nếu bạn thật sự yêu Toán, bạn sẽ thấy thú vị như đang mở từng lớp vỏ của một khối lập phương tinh xảo vậy. Rất thú vị!
Các môn Sư phạm – kỹ năng nghề nghiệp đặc thù
- Phương pháp dạy học Toán học, làm sao để học sinh không sợ học Toán?
- Tâm lý học lứa tuổi học sinh, hiểu để dẫn, không dạy máy móc
- Giáo dục học, Quản lý lớp học, không chỉ là kiến thức mà còn là sự kết nối
- Kỹ năng thiết kế giáo án, đề kiểm tra, học liệu, cách để biến một tiết học thành trải nghiệm thực tế hiệu quả
Thực hành – Trải nghiệm thực tế
- Quan sát lớp học thật, đứng lớp thật tại trường
- Làm đồ án giảng dạy, dạy thử, được nhận xét và chỉnh sửa ngay từ năm 3, năm 4
Nhiều bạn cho rằng, những buổi thực tập ấy chính là lúc mình ngộ ra mình thực sự muốn làm nghề giáo hoặc… chưa thật sự sẵn sàng.
Bonus: Ngành Sư phạm Toán học có được học về công nghệ không?
Đương nhiên Có! Bạn sẽ được tiếp cận với công nghệ dạy học hiện đại như phần mềm vẽ hình, công cụ học tập trực tuyến, bảng tương tác, thiết kế bài giảng số… vì công nghệ phát triển, người làm thầy cô sẽ không chỉ đứng bảng và viết phấn mãi được.
Học ngành Sư phạm Toán là học cách truyền tải tư duy, chứ không phải ép người khác ghi nhớ công thức. Là học cách giải một bài toán con người trước khi giải bài toán trên bảng.
4. Học Sư phạm Toán học ở đâu?
Các trường đại học ngành Sư phạm Toán học
Ngành Sư phạm Toán là một trong những ngành học trụ cột của hệ thống giáo dục Việt Nam, vì vậy bạn có thể tìm thấy ngành này ở hầu hết các trường đại học sư phạm lớn và một số trường đại học có khoa giáo dục.
Dưới đây là danh sách những trường uy tín đào tạo ngành này:
Lưu ý: Mỗi trường có thể bổ sung tổ hợp riêng hoặc điều kiện xét tuyển phụ (như học lực lớp 12 loại Giỏi với ngành sư phạm miễn học phí).
Vậy chọn trường như thế nào?
- Nếu bạn thích môi trường chuyên sâu, học thuật cao, hãy cân nhắc các trường đại học đầu ngành như Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm TPHCM.
- Nếu bạn muốn học gần nhà, tiết kiệm chi phí hoặc có ý định giảng dạy tại địa phương, các trường sư phạm khu vực sẽ là lựa chọn phù hợp.
- Nếu bạn muốn giảng dạy bằng tiếng Anh, hay theo hướng giáo dục tích hợp, có thể tìm hiểu thêm các chương trình chất lượng cao, liên kết quốc tế.
Lưu ý: Vì là ngành sư phạm, nhiều trường sẽ yêu cầu xếp loại học lực theo quy định của Bộ GD&ĐT. Ngoài ra, sinh viên sư phạm sẽ được miễn học phí theo Nghị định 116/2020/NĐ-CP.
Các tổ hợp xét tuyển ngành Sư phạm Toán học
Các khối xét tuyển chính ngành Sư phạm Toán học vào các trường đại học phía trên gồm:
- Khối A00 (Toán, Lý, Hóa)
- Khối A01 (Toán, Lý, Anh)
- Khối A02 (Toán, Vật lí , Sinh học)
- Khối A04 (Toán, Vật lý, Địa lí)
- Khối A10 (Toán, Vật lý, Giáo dục công dân)
- Khối B00 (Toán, Hóa học, Sinh học)
- Khối C01 (Văn, Toán, Vật lí)
- Khối D01 (Văn, Toán, Anh)
- Khối D07 (Toán, Hóa học, Tiếng Anh)
- Khối D08 (Toán, Sinh học, Tiếng Anh)
- Khối D84 (Toán, GDCD, Anh)
- Khối D90 (Toán, Khoa học tự nhiên, Tiếng Anh)
Xem thêm: Các khối thi đại học, cao đẳng mới nhất
5. Ngành Sư phạm Toán học ra trường làm gì? Cơ hội ra sao?
Bạn có thể không trở thành một thiên tài toán học, nhưng nếu bạn có thể khiến học sinh hiểu được đạo hàm, hệ phương trình hay hình học không gian… thì bạn đang làm một điều không phải ai cũng làm được.
Và ngành Sư phạm Toán học sẽ chắp cánh cho bạn trên hành trình ý nghĩa đó.
Vậy bạn có thể làm gì sau khi tốt nghiệp?
Giáo viên dạy Toán tại trường THCS hoặc THPT
Đây là con đường phổ biến nhất và truyền thống nhất. Bạn có thể giảng dạy tại trường công lập (sau khi thi hoặc xét tuyển viên chức), trường tư thục, quốc tế, hoặc các trung tâm giáo dục phổ thông.
Giảng viên Toán tại cao đẳng, đại học (nếu học tiếp Thạc sĩ trở lên)
Nếu bạn có thiên hướng nghiên cứu, yêu thích giảng dạy ở bậc cao hơn thì đây là một lựa chọn phù hợp.
Giáo viên luyện thi, dạy kèm, giáo dục cá nhân hóa
Nhu cầu học thêm, luyện thi, học Toán cá nhân hóa (1-1) luôn rất cao, đặc biệt ở các thành phố lớn.
Làm việc tại các trung tâm giáo dục, tổ chức giáo dục STEM, học viện đào tạo tư duy Toán
Môi trường này trẻ trung, linh hoạt, chú trọng cải thiện vào tư duy hơn là điểm số.
Chuyên viên giáo dục tại phòng/sở giáo dục, viện nghiên cứu, nhà xuất bản sách giáo khoa.
Những hướng đi mở rộng nếu bạn muốn đổi mới
- Làm content Toán học trên Tiktok, YouTube: Rất nhiều giáo viên trẻ đang truyền cảm hứng học Toán theo cách mới mẻ, gần gũi… và rất được yêu thích.
- Làm học liệu số, phần mềm dạy học, ứng dụng giáo dục
- Chuyển hướng sang phân tích dữ liệu, nghiên cứu toán ứng dụng nếu học thêm kỹ năng công nghệ, phân tích thống kê.
Cơ hội việc làm có ổn không?
Thực tế cho thấy: Ngành Sư phạm Toán học không thiếu việc làm, nhưng bạn cần có kỹ năng thực tế cùng thái độ nghiêm túc.
- Ở địa phương, giáo viên Toán giỏi luôn được coi là “tài nguyên quý”
- Ở các thành phố lớn, giáo viên Toán không chỉ giảng dạy mà còn là người hướng dẫn luyện thi, phát triển tư duy, tư vấn chọn trường, chọn ngành.
Bạn sẽ không bao giờ thừa giá trị nếu có khả năng giúp người khác hiểu được Toán và yêu Toán. Trong một xã hội luôn cần tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề, người thầy dạy Toán giỏi là một nền móng vững chắc cho cả một thế hệ.
6. Mức lương, triển vọng nghề nghiệp
Lựa chọn ngành Sư phạm Toán, bạn sẽ không ngay lập từ giàu có, nhưng bạn đang chọn một nghề nghiệp ổn định, mang lại nhiều giá trị cho xã hội và có biên đội phát triển dài hơi, đặc biệt nếu bạn không ngừng nâng cấp bản thân.
Lương khởi điểm – không cao nhưng đủ sống để phát triển
- Nếu bạn làm việc tại trường công lập, mức lương ban đầu sẽ theo khung hệ số nhà nước, thường dao động từ 5-7 triệu đồng/tháng (chưa tính phụ cấp, thưởng, dạy thêm).
- Nếu bạn giảng dạy tại trường tư thục, trường quốc tế, trung tâm giáo dục, mức lương có thể cao hơn, từ 8-12 triệu đồng/tháng, tùy năng lực, quy mô và nơi làm việc.
- Nếu bạn mở lớp luyện thi, dạy kèm, hoặc tham gia nền tảng giáo dục online, thu nhập có thể lên đến 15-20 triệu đồng/tháng, thậm chí cao hơn nếu bạn có thương hiệu cá nhân tốt.
Một số giáo viên trẻ hiện nay đang làm content giáo dục trên Tiktok, YouTube hoặc dạy qua Zoom – thu nhập vừa chủ động, vừa mở rộng được tầm ảnh hưởng.
Tăng trưởng thu nhập phụ thuộc vào đâu?
Không phải chỉ thâm niên mới giúp bạn tăng lương. Trong nghề giáo, những yếu tố sau đây mới thực sự tạo nên giá trị:
- Năng lực sư phạm và khả năng truyền đạt
- Tư duy đổi mới, ứng dụng công nghệ vào giảng dạy
- Uy tín cá nhân trong cộng đồng giáo dục hoặc học sinh
- Khả năng dạy thêm, dạy chuyên sâu, luyện thi học sinh giỏi
- Trình độ học vấn (cao học, nghiên cứu khoa học).
Triển vọng lâu dài – bền vững và rộng mở
Ngành Sư phạm Toán không “hot” nhưng cũng không bao giờ lỗi thời. Dù xã hội có thay đổi thế nào thì tư duy Toán học và người dạy Toán luôn là trụ cột của giáo dục.
- Nhu cầu tuyển dụng giáo viên Toán vẫn đều đặn mỗi năm, đặc biệt ở cấp THCS, THPT
- Giáo viên biết ứng dụng công nghệ, có phong cách dạy cuốn hút, tương tác tốt… sẽ luôn “đắt show” trong mọi mô hình giáo dục, từ lớp học truyền thống đến trực tuyến.
Nếu bạn tìm kiếm một nghề vừa đủ sống, đủ ổn, đủ lâu dài, lại đủ sức nuôi dưỡng đam mê học thuật và truyền cảm hứng thì Sư phạm Toán học là một lựa chọn rất đáng cân nhắc.
7. Ngành này không dành cho ai?
Không phải ai học giỏi Toán cũng nên trở thành giáo viên Toán. Và không phải ai yêu Toán cũng hợp với nghề dạy học.
Ngành Sư phạm Toán học cần nhiều thứ hơn là điểm số đẹp trên giấy. Nó đòi hỏi một tính cách phù hợp, một tinh thần bền bỉ, và một trái tim đủ lặng để gieo từng mảnh kiến thức vào cái đầu còn đang bối rối của học trò.
Dưới đây là những “tín hiệu vũ trụ” gửi đến nếu bạn không hợp với nghề này:
Bạn chỉ giỏi Toán chứ không thích người
Sư phạm là nghề làm việc với con người, cụ thể là những học sinh tuổi mới lớn, với đủ loại cảm xúc, tính cách và khả năng tiếp thu khác nhau. Nếu bạn chỉ muốn làm việc với con số, ít tương tác thì nên cân nhắc hướng khác như Toán ứng dụng, Phân tích dữ liệu, Công nghệ thông tin…
Bạn thiếu kiên nhẫn hoặc dễ nổi nóng
Có thể bạn hiểu bài trong 5 phút, nhưng học sinh của bạn sẽ cần 50 phút, và đôi khi vẫn… không hiểu. Nếu bạn dễ bực, hay cáu vì người khác chậm, đây sẽ là một thử thách lớn khi bước vào nghề.
Bạn không thích đứng lớp, không thích nói trước đám đông
Dạy học không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà là quá trình giao tiếp liên tục. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, lo âu hoặc không muốn đối diện với nhóm người, đặc biệt là những người đang “lúc hiểu lúc không”, bạn sẽ nhanh chóng mất lửa.
Bạn chọn ngành vì… miễn học phí
Đúng là sinh viên sư phạm có thể được miễn học phí, nhưng đừng để điều đó che mờ câu hỏi quan trọng nhất “Mình thật sự có muốn dạy học không?”
Miễn học phí giúp bạn tiết kiệm tiền trong 4 năm, nhưng nếu chọn sai ngành, bạn sẽ phải trả giá bằng sự mệt mỏi trong suốt nhiều năm.
Tóm lại: Ngành Sư phạm Toán không cần người “hoàn hảo”, nhưng cần người đủ hiểu bản thân, đủ yêu nghề và đủ kiên trì để đồng hành cùng sự học của người khác. Nếu bạn cảm thấy không thoải mái với bản chất công việc này, hãy dũng cảm chọn một lối đi khác, vì đó mới là sự tôn trọng với chính mình và với nghề.
8. Lời kết – Có nên chọn ngành Sư phạm Toán học không?
Có những người học giỏi Toán để trở thành kỹ sư
Có những người yêu Toán để theo đuổi khoa học dữ liệu
Và cũng có những người, chọn dạy Toán, bởi vì họ muốn người khác cũng hiểu và yêu toán như mình từng yêu.
Nếu bạn là kiểu người thứ ba, thì Sư phạm Toán học có thể là con đường của bạn.
Đây không phải là ngành học hào nhoàng, nó không đưa bạn lên sân khấu, không cho bạn danh tiếng tức thì hay mức lương khủng bố. Nhưng nếu bạn đủ tâm huyết, đủ tình yêu với Toán và con người, bạn có thể tạo ra ảnh hưởng bền bỉ, lặng lẽ như một ngọn lửa nhỏ giữ ấm bao thế hệ học trò.
Một giáo viên dạy Toán không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn gieo nền tảng tư duy, giúp học sinh biết cách nhìn nhận vấn đề và giải quyết chúng một cách mạch lạc, dù là trong bài kiểm tra hay trong cuộc sống.
Và điều đẹp nhất là: Một bài giảng hay có thể bị quên đi. Nhưng một người thầy truyền cảm hứng thì học sinh sẽ ghi nhớ mãi.
Nếu bạn đang đứng giữa ngã rẽ, đừng chọn vì “ngành đang hot”, cũng đừng chạy theo những lời sáo rỗng. Hãy chọn ngành mà bạn thấy bản thân mình trong đó. Và nếu bạn thấy niềm vui khi giảng một bài toán, thì đừng nghi ngờ lựa chọn của mình thêm nữa.
Nếu thấy bài viết này hay, giúp bạn sáng tỏ được nhiều điều thì hãy lưu lại và chia sẻ cho bạn bè. Bạn cũng có thể tiếp tục khám phá thêm các ngành nghề khác tại bài viết các ngành nghề đại học của TrangEdu, nơi đã được chúng tôi tổng hợp thành một danh sách với hàng trăm ngành nghề khác nhau..
>> Tìm hiểu thêm về ngành Sư phạm Tin học
>> Tìm hiểu thêm về ngành Sư phạm Vật lý
