Mỗi ngày có hàng triệu gigabyte dữ liệu được trao đổi qua lại trên mạng, tạo ra một lượng thông tin khổng lồ cần được bảo vệ.
An toàn thông tin không chỉ giúp bảo vệ thông tin cá nhân và tổ chức khỏi những kẻ xâm nhập mà còn đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ sở dữ liệu của xã hội.
Bải viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về ngành an toàn thông tin, tầm quan trọng của nó, cơ hội cũng như thách thức ngành này đang phải đối mặt.
1. Ngành An toàn thông tin là gì?
Ngành An toàn thông tin (Information Security – InfoSec) là một lĩnh vực chuyên về việc bảo vệ thông tin và hệ thống thông tin từ truy cập, sử dụng, tiết lộ, phá hủy, sửa đổi hoặc phân phối không được phép. Nó bao gồm các biện pháp nhằm ngăn chặn, phát hiện và đáp ứng với các mối đe dọa với thông tin.
Ngành An toàn thông tin có mã ngành xét tuyển đại học là 7480202.
Tầm quan trọng của ngành an toàn thông tin trong thời đại số hóa
- Việc bảo mật thông tin cá nhân từ bị rò rỉ, bị đánh cắp hoặc bị lạm dụng là một trong những ưu tiên hàng đầu của an toàn thông tin. Quyền riêng tư của con người đang trở nên ngày càng quan trọng trong thế giới kỹ thuật số hiện nay.
- Doanh nghiệp ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào dữ liệu, họ sử dụng dử liệu để đưa ra quyết định kinh doanh, phân tích xu hướng thị trường và cung cấp dịch vụ tốt hơn cho khách hàng. Nếu dữ liệu này bị rò rỉ hoặc bị đánh cắp, nó có thể gây ra thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.
- Tội phạm mạng đang trở nên ngày càng phổ biến và tinh vi hơn. Điều này bao gồm mọi thứ từ việc đánh cắp thông tin cá nhân đến việc tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng. An toàn thông tin giúp ngăn chặn những tấn công này bằng cách giữ cho hệ thống và thông tin an toàn.
- Nhiều quốc gia và tổ chức có các quy định đặt ra về việc bảo mật thông tin dữ liệu. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến những hình phạt nặng, dẫn tới tổn thất về tài chính và uy tín của tổ chức.
An toàn thông tin đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ không chỉ các cá nhân mà còn các doanh nghiệp và tổ chức, từ những rủi ro có thể xảy ra có thể xảy ra trong một thế giới ngày càng số hóa.
2. Vai trò và ý nghĩa của an toàn thông tin
An toàn thông tin đóng một vai trò quan trọng và có nhiều ý nghĩa trong xã hội hiện đại.
- Một trong những vai trò chính của an toàn thông tin là bảo vệ dữ liệu khỏi các cuộc tấn công mạng. Dữ liệu là một tài sản quý giá, đặc biệt là trong thời đại kỹ thuật số hiện nay. An toàn thông tin giúp ngăn chặn việc dữ liệu bị truy cập, sửa đổi hoặc phá hủy không hợp lệ.
- Hệ thống thông tin là mục tiêu lớn của các cuộc tấn công mạng. Vai trò của an toàn thông tin bao gồm việc giữ cho hệ thống này an toàn và hoạt động như dự kiến, ngăn chặn sự xâm nhập không hợp lệ và bảo vệ, chống lại malware.
- Tội phạm mạng ngày càng trở nên phức tạp và tinh vi, an toàn thông tin có thể giúp phòng ngừa những hành vi này bằng cách xác định và chặn đứng các mối đe dọa.
- Nhiều ngành công nghiệp và chính phủ có các quy định và tiêu chuẩn về cách quản lý và bảo vệ dữ liệu. An toàn thông tin đảm bảo rằng các tổ chức tuân thủ các yêu cầu này.
- An toàn thông tin có thể ngăn chặn sự mất mát hoặc rò rỉ thông tin và bảo vệ danh tiếng, uy tín của một tổ chức.
- Khi khách hàng và đối tác biết rằng thông tin của họ được bảo vệ, họ sẽ có nhiều khả năng tin tưởng và tương tác với một tổ chức.
3. Các tố chất phù hợp với ngành
Để thành công trong ngành an toàn thông tin, bạn có thể cần tới một số tố chất và kỹ năng dưới đây:
- Khả năng giải quyết vấn đề phức tạp và thách thức.
- Kỹ năng phân tích và tư duy logic, tìm hiểu các xu hướng, đưa ra quyết định dựa trên những phân tích này.
- Kiến thức chuyên sâu về mạng máy tính, hệ thống, phần mềm cũng như hiểu biết về các mối đe dọa an ninh mạng và cách phòng chống chúng.
- Tính kiên nhẫn trong việc tìm và khắc phục các lỗ hổng an ninh.
- Khả năng học hỏi liên tục bởi công nghệ và các mối đe dọa an ninh mạng liên tục thay đổi.
- Kỹ năng giao tiếp tốt giúp bạn có thể trình bày vấn đề một cách rõ ràng, thuyết phục cũng như hiểu được nhu cầu, mối quan tâm của người khác.
- Có trách nhiệm và đạo đức, tuân thủ các chuẩn mực đạo đức và luật pháp, bảo vệ thông tin người dùng, tổ chức.
4. Chương trình đào tạo ngành an toàn thông tin
Tham khảo ngay chương trình đào tạo ngành An toàn thông tin của trường Đại học Công nghệ thông tin – ĐHQGHCM.
Chi tiết chương trình học như sau:
| I. KIẾN THỨC GIÁO DỤC ĐẠI CƯƠNG |
| Tư tưởng Hồ Chí Minh |
| Triết học Mác – Lênin |
| Kinh tế chính trị Mác – Lênin |
| Chủ nghĩa xã hội khoa học |
| Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam |
| Pháp luật đại cương |
| Đại số tuyến tính |
| Cấu trúc rời rạc |
| Xác suất thống kê |
| Giải tích |
| Nhập môn điện tử |
| Nhập môn mạch số |
| Nhập môn lập trình |
| Kỹ năng nghề nghiệp |
| II. KIẾN THỨC GIÁO DỤC CHUYÊN NGHIỆP |
| 1. Kiến thức cơ sở nhóm ngành |
| Lập trình hướng đối tượng |
| Cấu trúc dữ liệu và Giải thuật |
| Cơ sở dữ liệu |
| Nhập môn Mạng máy tính |
| Kiến trúc máy tính |
| Hệ điều hành |
| Giới thiệu ngành An toàn Thông tin |
| 2. Kiến thức cơ sở ngành |
| Lập trình mạng căn bản |
| An toàn Mạng máy tính |
| Cơ chế hoạt động của mã độc |
| Quản trị mạng và hệ thống |
| Mật mã học |
| Lập trình hệ thống |
| Đồ án chuyên ngành |
| 3. Kiến thức chuyên ngành |
| Hệ thống tìm kiếm, phát hiện và ngăn ngừa xâm nhập |
| An toàn mạng không dây và di động |
| Quản lý rủi ro và an toàn thông tin trong doanh nghiệp |
| Kỹ thuật phân tích mã độc |
| Bảo mật web và ứng dụng |
| Pháp chứng kỹ thuật số |
| 4. Học phần tự chọn: |
| Công nghệ Internet of Things hiện đại |
| Bảo mật Internet of things |
| An ninh nhân sự, định danh và chứng thực |
| An toàn dữ liệu, khôi phục thông tin sau sự cố |
| An toàn mạng máy tính nâng cao |
| An toàn kiến trúc hệ thống |
| Lập trình an toàn và khai thác lỗ hổng phần mềm |
| Phương pháp học máy trong an toàn thông tin |
| An toàn thông tin trong kỷ nguyên máy tính lượng tử |
| 5. Thực tập, khóa luận tốt nghiệp hoặc các môn chuyên đề tốt nghiệp |
| Thực tập doanh nghiệp |
| Khóa luận tốt nghiệp |
| Các môn thay thế khóa luận tốt nghiệp: |
| Hệ thống nhúng Mạng không dây |
| Lập trình ứng dụng Web |
| Tấn công mạng |
5. Ngành An toàn thông tin học trường nào?
Danh sách các trường tuyển sinh và đào tạo ngành An toàn thông tin đã được mình cập nhật chi tiết trong bảng dưới đây.
Các trường tuyển sinh ngành An toàn thông tin năm 2023 và điểm chuẩn mới nhất như sau:
6. Các khối xét tuyển ngành An toàn thông tin
Ngành An toàn thông tin có thể xét tuyển theo một trong các khối thi sau:
- Khối A00 (Toán, Lý, Hóa)
- Khối A01 (Toán, Lý, Anh)
- Khối D01 (Toán, Văn, Anh)
- Khối A02 (Toán, Lý, Sinh)
- Khối A04 (Toán, Vật lý, Địa lý)
- Khối A10 (Toán, Lý, GDCD)
- Khối A16 (Toán, KHTN, Văn)
- Khối B00 (Toán, Hóa, Sinh)
- Khối C01 (Toán, Văn, Lý)
- Khối C04 (Toán, Văn, Địa)
- Khối D90 (Toán, KHTN, Anh)
Xem thêm tại: Các tổ hợp môn xét tuyển đại học, cao đẳng
7. Cơ hội nghề nghiệp và mức lương ngành an toàn thông tin
Ngành An toàn thông tin mang lại nhiều cơ hội việc làm khác nhau, dựa vào kiến thức và chuyên môn của mỗi người. Dưới đây là một số công việc bạn có thể tham khảo:
- Chuyên viên an toàn thông tin: Chịu trách nhiệm bảo vệ dữ liệu và hệ thống thông tin của một tổ chức.
- Chuyên viên phân tích an ninh mạng: Theo dõi, phân tích hệ thống và mạng để phát hiện, ngăn chặn và đưa ra các biện pháp trước các cuộc tấn công mạng.
- Chuyên gia an ninh ứng dụng: Tập trung vào tìm và sửa các lỗ hổng bảo mật trong ứng dụng phần mềm, ngăn chặn việc đánh cắp dữ liệu hoặc các cuộc tấn công vào hệ thống.
- Quản trị viên an toàn hệ thống: Quản lý và bảo vệ hệ thống máy tính và mạng của tổ chức.
- Chuyên gia tư vấn an toàn thông tin: Cung cấp lời khuyên chuyên nghiệp và hỗ trợ cho các tổ chức về cách tốt nhất để bảo vệ thông tin và hệ thống cho họ.
- Chuyên viên phòng chống xâm nhập mạng: Sử dụng các kỹ thuật và công cụ để kiểm tra và tìm ra các điểm yếu trong hệ thống của một tổ chức.
- Quản lý an toàn thông tin: Lãnh đạo, quản lý các chiến lược an ninh cho tổ chức, bao gồm xây dựng chính sách, quy trình và đảm bảo việc tuân thủ các quy định.
Với tốc độ phát triển của công nghệ và tăng cường nhu cầu bảo vệ thông tin, ngành an toàn thông tin sẽ tiếp tục mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Mức lương ngành an toàn thông tin phụ thuộc nhiều vào vị trí công việc, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm trong công việc.
Mức lương với các chuyên viên an toàn thông tin tại Việt Nam có thể từ 10 – 20 triệu một tháng.
8. Thách thức và khó khăn của ngành
Ngành an toàn thông tin có nhiều cơ hội việc làm nhưng cũng tồn tại rất nhiều thách thức và khó khăn.
Công nghệ thay đổi rất nhanh và an ninh mạng không phải là một ngoại lệ. Các mối đe dạng mới xuất hiện mỗi ngày và các phương pháp bảo vệ cũng cần phải thay đổi để theo kịp.
Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ như AI, machine learning, IoT và cloud computing đang tọa ra nhiều lỗ hổng an ninh mới cần được bảo vệ.
Việc mất dữ liệu hoặc bị tấn công có thể dẫn tới tổn hại lớn về mặt uy tín và có thể làm mất niềm tin của khách hàng và đối tác.
Khi một cuộc tấn công xảy ra, thời gian là yếu tố rất quan trọng. Các tổ chức cần phải có khả năng phản ứng nhanh chóng để ngăn chặn và hạn chế thiệt hại.
Dù có những thách thức và khó khăn nhất định, ngành an toàn thông tin vẫn là một lĩnh vực hấp dẫn với nhiều cơ hội học hỏi và phát triển.
9. Tương lai của ngành an toàn thông tin
Tương lai của ngành an toàn thông tin dự kiến sẽ phát triển mạnh mẽ trong tương lai, dựa vào nhu cầu của xã hội trong việc bảo vệ dữ liệu và hệ thống thông tin.
Công nghệ AI và học máy sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc phát hiện và ngăn chặn các mối đe dọa an ninh mạng, giúp tự động hóa quy trình bảo vệ thông tin.
Với sự phát triển của IoT, việc bảo vệ các thiết bị IoT khỏi các cuộc tấn công sẽ trở thành một lĩnh vực quan trọng trong an toàn thông tin.
Với nhiều tổ chức, việc chuyển sang sử dụng dịch vụ đám mây đang tạo ra nhu cầu mới về an toàn thông tin. Việc bảo vệ dữ liệu và hệ thống đám mây sẽ trở thành một ưu tiên hàng đầu.
Kỹ thuật tấn công mạng đang ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp hơn. Điều này đòi hỏi các chuyên gia an toàn thông tin phải nâng cao kỹ năng và kiến thức của mình.
Do nhu cầu về nhân lực trong lĩnh vực này ngày càng tăng lên, việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực sẽ trở thành một ưu tiên hàng đầu.
Các quy định và luật pháp về bảo mật thông tin và an ninh mạng sẽ tiếp tục phát triển và thay đổi, đặt ra nhu cầu về việc hiểu và tuân thủ chúng.
Tương lai của ngành an toàn thông tin vô cùng hứa hẹn, nhiều cơ hội nhưng cũng đầy thách thức, ngành sẽ tiếp tục là một lĩnh vực quan trọng trong thế giới số hóa hiện nay.
Trong bối cảnh số hóa ngày càng tăng tốc, ngành an toàn thông tin sẽ tiếp tục phát triển và trở nên ngày càng quan trọng. Dù phải đối mặt với nhiều thách thức nhưng với sự phát triển của AI, machine learning, IoT và cloud computing, nhu cầu về nhân lực bảo vệ dữ liệu và hệ thống, cơ hội nghề nghiệp của ngành an toàn thông tin cũng không ngừng tăng lên, mở ra nhiều cơ hội cho các bạn đam mê công nghệ và có mong muốn tham gia, đóng góp vào việc bảo vệ an toàn thông tin trong một xã hội số hóa.
