Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, ngành Kinh tế số đang trở thành một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất, mở ra vô số cơ hội việc làm với mức thu nhập cạnh tranh.
Từ thương mại điện tử, fintech cho tới blockchain và AI trong kinh doanh, Kinh tế số không chỉ là một ngành học mà còn là xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp phát triển và đổi mới.
Vậy ngành Kinh tế số là gì? Ra trường làm gì? Mức lương bao nhiêu?
Nếu bạn đang tìm kiếm một ngành học năng động, kết hợp giữa công nghệ và kinh tế, hãy cùng khám phá ngay trong bài viết này.
1️⃣ Giới thiệu chung về ngành Kinh Tế số
Ngành Kinh tế số là gì?
Ngành Kinh tế số (Digital Economy) là lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ số vào hoạt động kinh tế, thương mại và tài chính.
Đây là sự kết hợp giữa kinh tế truyền thống với công nghệ số nhằm tối ưu hóa quy trình kinh doanh, cải thiện trải nghiệm khách hàng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Một số lĩnh vực chính trong kinh tế số bao gồm:
- Thương mại điện tử (E-commerce): Bán hàng trực tuyến thông qua các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiktokshop, Amazon…
- Công nghệ tài chính (Fintech): Ứng dụng công nghệ vào ngân hàng, đầu tư, ví điện tử như Momo, Zalopay..
- Kinh tế dữ liệu (Data Economy): Thu thập và phân tích dữ liệu để dự đoán xu hướng kinh doanh.
- Blockchain và Tiền mã hóa: Ứng dụng công nghệ blockchain trong tài chính, hợp đồng thông minh.
Vai trò của kinh tế số trong thời đại 4.0
Kinh tế số đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ như hiện nay.
Một số vai trò nổi bật của ngành Kinh tế số bao gồm:
✅ Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế: Các nền tảng số như Google, Facebook, Tiktok không chỉ tạo nên hàng triệu việc làm mà còn giúp các doanh nghiệp tiếp cận thị trường toàn cầu.
✅ Tối ưu hóa vận hành doanh nghiệp: Công nghệ số giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí, tăng năng suất và quản lý hiệu quả hơn.
✅ Cải thiện trải nghiệm của khách hàng: Từ chatbot AI, cá nhân hóa nội dung cho tới tự động hóa thương mại điện tử, tất cả đều giúp khách hàng có trải nghiệm mua sắm thuận tiện hơn.
✅ Thay đổi mô hình kinh doanh: Sự ra đời của nền kinh tế chia sẻ như Grab, Airbnb đã chứng minh kinh tế số có thể thay đổi hoàn toàn cách vận hành doanh nghiệp.
Tiềm năng phát triển của ngành Kinh tế số tại Việt Nam và trên thế giới
Tại Việt Nam,
- Theo Bộ thông tin và Truyền thông, ngành Kinh tế số Việt Nam vào năm 2023 đạt 23,7% GDP và dự kiến sẽ đạt 30% vào năm 2030.
- Việt Nam là một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng từ 25-30% mỗi năm.
- Các công ty lớn như VNG, Momo, Shopee, Tiki, FPT đều đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Với sự bùng nổ của công nghệ số, ngành Kinh tế số không chỉ là một ngành học hấp dẫn mà còn là tương lai của nền kinh tế Việt Nam.
Trên thế giới,
Theo báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Kinh tế số đóng góp ~ 15% GDP toàn cầu và tự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ.
Các tập đoàn lớn như Amazon, Tesla, Apple, Microsoft đều đang đầu tư mạnh vào công nghệ số.
Ngành Kinh tế số ở Việt Nam có mã ngành xét tuyển đại học là 7310109.
2️⃣ Các trường đại học và điểm chuẩn ngành Kinh Tế số
Lựa chọn trường đại học đào tạo ngành Kinh tế số phù hợp là bước quan trọng giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc để phát triển trong lĩnh vực này.
Dưới đây tôi đã tổng hợp full danh sách các trường đại học ngành Kinh Tế số, cũng như điểm chuẩn mới nhất năm 2024 của ngành để các bạn tiện tìm kiếm và tham khảo.
✅ Các trường đại học ngành Kinh Tế số:
3️⃣ Các khối thi ngành Kinh Tế số
Bạn có thể xét tuyển ngành kinh tế số vào các trường phía trên theo một trong các khối thi sau:
- Khối A00 (Toán, Vật lý, Hóa học)
- Khối A01 (Toán, Vật lý, Tiếng Anh)
- Khối C01 (Văn, Toán, Vật lí)
- Khối D01 (Văn, Toán, tiếng Anh)
- Khối C04 (Văn, Toán, Địa lí)
- Khối D07 (Toán, Hóa học, Tiếng Anh)
- Khối D10 (Toán, Địa lí, Tiếng Anh)
4️⃣ Chương trình đào tạo ngành Kinh Tế số
Để hiểu rõ hơn về ngành, bạn có thể tham khảo qua chương trình đào tạo ngành kinh tế số của Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Chương trình chi tiết như sau:
| TT | Tên học phần | Số tín chỉ |
| I | KIẾN THỨC ĐẠI CƯƠNG | |
| 1 | Triết học Mác – Lênin | 3 |
| 2 | Kinh tế chính trị Mác – Lênin | 2 |
| 3 | Chủ nghĩa xã hội khoa học | 2 |
| 4 | Tư tưởng Hồ Chí Minh | 2 |
| 5 | Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam | 2 |
| 6 | Tiếng Anh 1 | 3 |
| 7 | Tiếng Anh 2 | 3 |
| 8 | Tin học đại cương | 2 |
| 9 | Cơ sở dữ liệu | 3 |
| 10 | Kỹ năng quản lý và làm việc nhóm | 2 |
| 11 | Giao tiếp công chúng | 2 |
| 12 | Kỹ năng lãnh đạo và ra quyết định | 2 |
| 13 | Địa lý kinh tế | 2 |
| 14 | Lịch sử kinh tế thế giới | 2 |
| 15 | Kinh tế vĩ mô 1 | 3 |
| 16 | Kinh tế vi mô 1 | 3 |
| 17 | Cơ sở toán cho các nhà kinh tế 1 | 2 |
| 18 | Cơ sở toán cho các nhà kinh tế 2 | 2 |
| 19 | Pháp luật đại cương | 2 |
| II | KIẾN THỨC CƠ SỞ NGÀNH | |
| 20 | Nguyên lý thống kê kinh tế | 3 |
| 21 | Mạng máy tính | 3 |
| 22 | Ứng dụng tin học trong kinh tế | 2 |
| 23 | Kinh tế lượng căn bản | 2 |
| 24 | Nguyên lý kinh tế nông nghiệp | 3 |
| 25 | Nguyên lý kinh tế và kinh doanh số | 3 |
| 26 | Kinh tế chia sẻ | 3 |
| 27 | Kinh tế học thông tin | 3 |
| 28 | Chính phủ điện tử | 2 |
| 29 | Phương pháp nghiên cứu kinh tế | 2 |
| 30 | Đại cương luật thương mại | 2 |
| III | KIẾN THỨC CHUYÊN NGÀNH | |
| 31 | Tiếng Anh chuyên ngành cho Kinh tế | 2 |
| 32 | Kinh tế vĩ mô 2 | 2 |
| 33 | Kinh tế quốc tế | 2 |
| 34 | Kinh tế công cộng | 3 |
| 35 | Kinh tế phát triển | 3 |
| 36 | Kinh tế và quản lý lao động | 2 |
| 37 | Phân tích dữ liệu lớn ứng dụng trong kinh tế | 3 |
| 38 | Công nghệ tài chính (Fintech) | 3 |
| 39 | Quản lý chương trình dự án | 3 |
| 40 | Quản lý rủi ro đầu tư | 2 |
| 41 | Kinh tế các ngành sản xuất | 3 |
| 42 | Phân tích lợi ích chi phí căn bản | 2 |
| 43 | Chuyển đổi số trong nông nghiệp | 3 |
| 44 | Quản lý nhà nước về kinh tế số | 3 |
| 45 | Marketing thương mại điện tử | 3 |
| 46 | Bảo mật thương mại điện tử | 3 |
| 47 | Đổi mới và sáng tạo | 3 |
| 48 | Khởi nghiệp trong kinh doanh số | 3 |
| 49 | Thực hành nghề nghiệp 1 ngành Kinh tế số | 6 |
| 50 | Thực hành nghề nghiệp 2 ngành Kinh tế số | 6 |
| 51 | Phát triển ứng dụng web | 3 |
| 52 | Tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) | 2 |
| 53 | Truyền thông và mạng xã hội | 2 |
| 54 | Trí tuệ nhân tạo | 3 |
| 55 | Ứng dụng thông tin trong quản lý và sản xuất nông nghiệp | 2 |
| 56 | Thị trường chứng khoán | 3 |
| 57 | Nguyên lý thương mại điện tử | 2 |
| 58 | Thanh toán điện tử | 3 |
| 59 | Đạo đức kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp | 2 |
| 60 | Xây dựng chiến lược và kế hoạch phát triển | 2 |
| 61 | Phân tích chính sách | 3 |
| 62 | Kế hoạch sản xuất kinh doanh | 3 |
| 63 | Quản lý khoa học – công nghệ | 3 |
| IV | HỌC PHẦN BỔ TRỢ | |
| 64 | Tiếng Anh bổ trợ | 1 |
| 65 | Tiếng Anh 0 | 1 |
5️⃣ Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp ngành Kinh tế số có thể làm các công việc liên quan đến sử dụng các kỹ thuật và công nghệ số để phân tích và quản lý dữ liệu kinh tế, tài chính và thị trường.
Một số vị trí mà sinh viên có thể tìm thấy khi tốt nghiệp bao gồm chuyên viên dữ liệu kinh tế, chuyên viên phân tích tài chính, nhân viên quản lý dữ liệu, chuyên viên quản lý thị trường và các vị trí liên quan đến phân tích kinh tế số.
Khi đã có kinh nghiệm, bạn có thể tham khảo một số vị trí công việc đòi hỏi có kinh nghiệm như:
- Nghiên cứu và phân tích dữ liệu kinh tế và thị trường
- Tạo ra các mô hình và dự báo kinh tế
- Thực hiện phân tích tài chính, báo cáo tài chính, quản lý tài sản và tài chính
- Thực hiện phân tích về nền tảng công nghệ blockchain, tiền điện tử và các giao dịch tiêu dùng số
6️⃣ Mức lương ngành Kinh Tế số
Mức lương ngành kinh tế số tại Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kinh nghiệm, vị trí công việc, địa điểm và công ty.
Theo một số nguồn tuyển dụng, mức lương bình quân cho một chuyên gia kinh tế số tại Việt Nam khoảng từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng một tháng.
Lưu ý rằng đây chỉ là mức lương bình quân và thực tế có thể khác nhau.
7️⃣ Các phẩm chất cần có
Để học tập và làm việc trong ngành kinh tế số, bạn cần có những phẩm chất sau:
- Khả năng sử dụng máy tính và phần mềm kinh tế: Bạn cần có khả năng sử dụng các công cụ phần mềm kinh tế, như Excel, cho phép bạn tạo và phân tích các dữ liệu kinh tế.
- Sự tự tin trong xử lý số liệu: Bạn cần có khả năng tự tin với các số liệu và phân tích dữ liệu một cách chính xác.
- Tư duy phân tích: Bạn cần có khả năng phân tích các tình huống kinh tế và tìm ra các giải pháp tốt nhất.
- Khả năng làm việc nhóm: Ngành kinh tế số thường yêu cầu bạn phải làm việc với những nhóm khác nhau, vì vậy bạn cần có khả năng làm việc với những người khác một cách hiệu quả.
Trong tương lai, ngành kinh tế số sẽ tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh chóng. Sự xuất hiện của những công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, blockchain và máy học sẽ tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp.
Những công ty thông minh và sáng tạo sẽ có thể tận dụng cơ hội này để phát triển và trở thành những công ty tiên phong trong lĩnh vực kinh tế số.
Kinh tế số là một xu hướng quan trọng và không thể bỏ qua trong kinh doanh hiện đại, và những ai không thích nghi với sự thay đổi này sẽ đứng bên ngoài thị trường cạnh tranh.
