Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của công nghiệp xây dựng hiện đại, ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng trở thành một trụ cột quan trọng, nơi kết hợp keiens thức kỹ thuật, công nghệ và quản lý để tạo ra các giải pháp xây dựng toàn diện.
Từ các công trình xây dựng dân dụng như nhà ở, trung tâm mua sắm đến các dự án quy mô lớn như cầu đường, sân bay, ngành này đóng vai trò cốt lõi trong việc tạo dựng nên những công trình phục vụ cho xã hội.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng, tầm quan trọng, lĩnh vực liên quan, cơ hội và thách thức của ngành trong tương lai.
1. Ngành Hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng là gì?
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng là một lĩnh vực đa dạng bao gồm việc thiết kế, xây dựng, duy trì các hệ thống kỹ thuật của các công trình xây dựng như cầu đường, nhà ở, tòa nhà văn phòng và nhiều loại cơ sở khác.
Hệ thống kỹ thuật ở đây có thể bao gồm các hệ thống cấp thoát nước, hệ thống điện, hệ thống cấp nhiệt và cảm lạnh, hệ thống chống cháy nổ, hệ thống thông tin liên lạc và nhiều hệ thống khác.
Tầm quan trọng của ngành học này trong lĩnh vực xây dựng
Tầm quan trọng của ngành học này trong lĩnh vực xây dựng là không thể phủ nhận. Các hệ thống kỹ thuật không chỉ đảm bảo hoạt động bình thường của các cơ sở xây dựng mà còn đảm bảo sự an toàn, tiện nghi và lâu dài.
Trong bối cảnh ngày nay với sự tăng trưởng mạnh mẽ của công nghiệp xây dựng và nhu cầu về việc xây dựng các công trình đáng tin cậy, bền vững và tiết kiệm năng lượng, vai trò của ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng trở nên càng quan trọng hơn.
Các kỹ sư trong ngành này không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống thông qua việc tạo ra môi trường sống và làm việc thoải mái, an toàn mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững và tiết kiệm năng lượng của cộng đồng và xã hội.
2. Các chuyên ngành phụ và lĩnh vực liên quan
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng không chỉ liên quan đến việc xây dựng cơ bản mà còn bao gồm nhiều chuyên ngành phụ và lĩnh vực liên quan khác nhau dưới đây:
- Kỹ thuật hạ tầng: Một chuyên ngành chính liên quan đến thiết kế, xây dựng và bảo dưỡng cơ sở hạ tầng như cầu đường, hệ thống cấp thoát nước và hệ thống điện.
- Kỹ thuật cơ sở: Bao gồm thiết kế và xây dựng các công trình như tòa nhà, cầu cảng, đường bộ và các cơ sở khác.
- Kỹ thuật cấp thoát nước và xử lý nước thải: Chuyên về việc thiết kế và vận hành các hệ thống cấp thoát nước và xử lý nước thải trong các công trình xây dựng.
- Kỹ thuật HVAC: Thiết kế và vận hành các hệ thống điều hòa không khí và hệ thống thông gió cho các công trình xây dựng.
- Kỹ thuật điện trong xây dựng: Chuyên về việc thiết kế và vận hành hệ thống điện trong các công trình xây dựng.
Mỗi chuyên ngành phụ này đều yêu cầu một loạt các kỹ năng và kiến thức chuyên sâu cụ thể, đồng thời cũng mang đến các cơ hội nghề nghiệp cho những người theo học trong ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng.
3. Các tố chất phù hợp với ngành
Để thành công trong ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng, một người cần phải có một số tố chất và kỹ năng phù hợp dưới đây:
- Kỹ năng về kỹ thuật xây dựng bao gồm các hệ thống kỹ thuật, nguyên lý vật lý và kỹ thuật thiết kế.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề
- Tư duy logic và phân tích
- Kỹ năng giao tiếp
- Tính cẩn thận, tỉ mỉ
- Khả năng quản lý thời gian
4. Chương trình đào tạo ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng
Tham khảo chương trình đào tạo ngành Hệ thống Kỹ thuật Công trình xây dựng của trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM như sau:
I. KIẾN THỨC GIÁO DỤC ĐẠI CƯƠNG |
Những Nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin |
Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam |
Tư tưởng Hồ Chí Minh |
Pháp luật đại cương |
Toán 1 |
Toán 2 |
Toán 3 |
Xác suất thống kê ứng dụng |
Vật lý 1 |
Vật lý 2 |
Thí nghiệm vật lý 1 |
Hóa đại cương |
Nhập môn ngành ệ thống kỹ thuật công trình xây dựng |
Lập trình ứng dụng trong xây dựng |
Toán ứng dụng trong xây dựng |
Dự toán hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng |
Khoa học xã hội và nhân văn 1 (Tự chọn) |
Khoa học xã hội và nhân văn 2 (Tự chọn) |
Giáo dục thể chất 1 |
Giáo dục thể chất 2 |
Giáo dục thể chất 3 |
Giáo dục quốc phòng |
II. KIẾN THỨC GIÁO DỤC CHUYÊN NGHIỆP |
1. Kiến thức cơ sở và nhóm ngành |
Hình học, vẽ kỹ thuật xây dựng |
Cơ học công trình |
Kỹ thuật điện công trình |
Cơ lưu chất |
Kỹ thuật nhiệt – lạnh |
2a. Kiến thức chuyên ngành (Cho các học phần lý thuyết và thí nghiệm) |
Kiến trúc |
Kết cấu công trình |
ĐA Kết cấu công trình |
Tổ chức và quản lý thi công hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng |
Quản lý dự án |
Hệ thống điện công trình |
Hệ thống tự động hóa công trình |
ĐA Hệ thống điện công trình |
ĐA Hệ thống tự động hóa công trình |
Cấp thoát nước công trình |
ĐA Cấp thoát nước công trình |
Hệ thống cấp nước chữa cháy |
Mạng lưới cấp thoát nước |
Trạm bơm |
Hệ thống xử lý nước thải |
Điều hòa không khí |
ĐA Lạnh và điều hòa không khí |
Chuyên đề doanh nghiệp (hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng) |
Lãnh đạo và kinh doanh trong kỹ thuật (hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng) |
2b. Kiến thức chuyên ngành (các học phần thực hành xưởng, thực tập công nghiệp) |
TT Vẽ kỹ thuật trong hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng |
TT BIM trong hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng 1 |
TT BIM trong hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng 2 |
Thí nghiệm cơ học |
TT Ứng dụng tin học trong cấp thoát nước công trình |
TT Hệ thống điện công trình |
TT Tốt nghiệp (hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng) |
3. Tốt nghiệp |
Khóa luận tốt nghiệp |
5. Học ngành Hệ thống Kỹ thuật Công trình xây dựng ở đâu?
Hiện nay tại Việt Nam chỉ có duy nhất một trường đào tạo ngành Hệ thống kỹ thuật Công trình xây dựng đó là trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM.
Điểm chuẩn ngành Hệ thống kỹ thuật Công trình xây dựng năm 2023 của trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM là 21 điểm.
6. Các khối thi ngành Hệ thống Kỹ thuật Công trình xây dựng
Bạn có thể đăng ký xét tuyển ngành Hệ thống Kỹ thuật Công trình xây dựng vào trường Đại học Sư phạm TPHCM với các khối thi sau:
- Khối A00 (Toán, Vật lí, Hóa học)
- Khối A01 (Toán, Vật lí, Tiếng Anh)
- Khối D01 (Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh)
- Khối D90 (Toán, Tiếng Anh, KHTN)
7. Công việc, cơ hội nghề nghiệp và mức lương ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng tạo ra nhiều cơ hội nghề nghiệp cho các sinh viên sau khi học xong. Một số công việc bạn có thể tham khảo dưới đây:
- Kỹ sư hệ thống kỹ thuật công trình: Làm việc trực tiếp với việc thiết kế, xây dựng và bảo dưỡng các hệ thống kỹ thuật trong các công trình xây dựng.
- Quản lý dự án xây dựng: Phụ trách quản lý toàn bộ các dự án xây dựng, từ quản lý tiến độ, ngân sách đến quản lý nhân sự.
- Kỹ sư HVAC: Thiết kế, lắp đặt và bảo dưỡng hệ thống điều hòa nhiệt độ và thông gió.
- Kỹ sư cấp thoát nước: Thiết kế và quản lý hệ thống cung cấp nước và xử lý nước thải.
- Chuyên viên tư vấn xây dựng: Tư vấn cho các công ty xây dựng về các vấn đề liên quan đến hệ thống kỹ thuật.
- Kỹ sư an toàn: Đảm bảo an toàn của công trường xây dựng và các hệ thống kỹ thuật.
Theo báo cáo thống kê về lương tại Việt Nam, mức lương trung bình của một kỹ sư xây dựng tại Việt Nam có thể từ 10 – 20 triệu đồng mỗi tháng với những người mới ra trường và có thể cao hơn nhiều với những người có kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn cao.
8. Các thách thức và khó khăn của ngành
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng mang lại rất nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra một số thách thức và khó khăn cụ thể.
- Công nghệ trong lĩnh vực xây dựng đang thay đổi nhanh chóng với sự phát triển của các công nghệ như BIM (Building Information Modeling), IoT (Internet of Things), AI (Artificial Intelligence) và nhiều hơn nữa. Điều này đòi hỏi người làm trong ngành phải luôn cập nhật kiến thức và kỹ năng để không bị tụt hậu.
- Hiện nay có một áp lực lớn với ngành xây dựng để trở nên bền vững, giảm thiểu ảnh hưởng tới môi trường. Điều này có thể đặt ra những thách thức trong việc thiết kế và xây dựng các hệ thống kỹ thuật.
- Các tiêu chuẩn và quy định về xây dựng cũng đang thay đổi và trở nên nghiêm ngặt hơn. Người làm trong ngành cần phải luôn cập nhật và tuân thủ những quy định này.
- Các dự án xây dựng thường có những hạn chế về thời gian và ngân sách, đòi hỏi người làm trong ngành phải làm việc hiệu quả và nhanh chóng.
- Ngành xây dựng cũng đối mặt với những rủi ro về an toàn lao động, vì vậy việc đảm bảo an toàn là một thách thức quan trọng.
- Với sự phát triển nhanh chóng của ngành, việc tìm kiếm, đào tạo và giữ chân nguồn nhân lực chất lượng là một thách thức lớn.
9. Tương lai của ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng đang trải qua những thay đổi lớn và hứa hẹn một tương lai tươi sáng. Dưới đây là một số xu hướng chính có thể tác động đến ngành này trong tương lai.
- Công nghệ số và tự động hóa sẽ tiếp tục đóng vai trò lớn trong ngành xây dựng. Công nghệ như BIM, phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo (AI) và IoT đang thay đổi cách chúng ta thiết kế, xây dựng và quản lý các công trình xây dựng.
- Có một xu hướng tăng cường sử dụng các phương pháp xây dựng bền vững xanh, cung cấp nhiều cơ hội cho những người làm việc trong ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng. Các giải pháp như năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng và vật liệu xây dựng tái chế sẽ trở nên ngày càng quan trọng.
- Các công trình xây dựng trong tương lai sẽ trở nên “thông minh” hơn, với khả năng tự động điều chỉnh các hệ thống như chiếu sáng, quạt và điều hòa nhiệt độ dựa trên môi trường và sử dụng của người dùng.
- Với sự tiến bộ của công nghệ, việc tập trung vào việc cải thiện an toàn và chất lượng của các công trình xây dựng cũng sẽ là một xu hướng quan trọng.
- Với sự toàn cầu hóa, ngành xây dựng và hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng cũng trở nên quốc tế hơn. Cơ hội để làm việc và học hỏi từ các dự án quốc tế đang tăng lên, đòi hỏi người làm trong ngành này phải có khả năng làm việc trong một môi trường đa văn hóa và quốc tế.
- Xu hướng đô thị hóa tiếp tục tăng, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, đòi hỏi nhu cầu lớn về xây dựng và cải tiến cơ sở hạ tầng đô thị. Điều này tạo ra nhiều cơ hội cho ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng.
- Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng, ngành xây dựng đang đặt ra những yêu cầu mới cho giáo dục và đào tạo. Việc cập nhật chương trình học để bao gồm các kỹ năng và kiến thức mới sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Những xu hướng này cho thấy rằng ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng sẽ tiếp tục phát triển và cung cấp nhiều cơ hội trong tương lai.
Ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng không chỉ đòi hói sự hiểu biết sâu sắc về kỹ thuật và công nghệ mà còn cần sự nhạy bén trong việc tiếp thu các xu hướng mới và thích nghi với thay đổi.
Dù bạn là người bước mới vào ngành hay là một chuyên gia kỹ thuật có kinh nghiệm, hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu hơn về ngành hệ thống kỹ thuật công trình xây dựng, từ đó định hình và phát triển sự nghiệp của mình.