Hiểu một cách đơn giản, IoT là mạng lưới các thiết bị vật lý được kết nối internet để thu thập và trao đổi dữ liệu. Những thiết bị này có thể là bất cứ thứ gì, từ điện thoại, TV, loa thông minh cho đến cảm biến nhiệt độ, máy móc công nghiệp, thậm chí cả … chậu cây.
Mục tiêu của IoT là giúp cho cuộc sống và hoạt động sản xuất trở nên thông minh, tự động và hiệu quả hơn thông qua sự kết nối của “vạn vật” quanh ta.
Theo thống kê của IoTAnalytics, IoT thu hút sự quan tâm to lớn trong thời đại công nghệ số. Hàng chục tỷ thiết bị IoT đang hoạt động trên toàn cầu, tạo nên một hệ sinh thái khổng lồ. Dự báo cho thấy con số này có thể tăng lên khoảng 40 tỷ thiết bị vào năm 2030.
Vậy IoT hoạt động như thế nào, gồm những thành phần gì, được ứng dụng ra sao và đem lại lợi ích gì cho chúng ta? Hãy cùng khám phá chi tiết về IoT – từ cấu trúc nguyên lý, ứng dụng thực tiễn cho đến vai trò của nó trong cuộc cách mạng 4.0 và các cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong lĩnh vực này.
1. Cấu trúc và nguyên lý hoạt động của hệ thống IoT
Một hệ thống IoT hoàn chỉnh hoạt động dựa trên quy trình kết nối và trao đổi dữ liệu liên tục giữa các thành phần từ vật lý (phần cứng) cho đến phần mềm.
Hiểu đơn giản, IoT vận hành theo quy trình sau:
Thu thập dữ liệu (Perception/Sensing)
Trước tiên, các thiết bị vật lý gắn cảm biến (sensor) sẽ thu thập thông tin từ môi trường hoặc hệ thống. Ví dụ, cảm biến nhiệt độ đo nhiệt độ phòng, cảm biến chuyển động phát hiện có người đi qua, hoặc thiết bị đeo thông minh ghi nhận nhịp tim của bạn.
Kết nối và truyền dẫn (Network/Connectivity)
Dữ liệu từ cảm biến được truyền qua mạng đến nơi xử lý. Các thiết bị IoT thường kết nối bằng nhiều cách như Wifi, Bluetooth, mạng di động (4G/5G) hoặc các giao thức chuyên dụng như Zigbee, LoRaWAN.
Nhờ kết nối internet hoặc mạng nội bộ, thông tin được gửi đến hệ thống xử lý trung tâm gần như trong tức thời.
Xử lý và phân tích (Data Processing)
Dữ liệu thu thập sẽ được tập trung tại nền tảng IoT hoặc máy chủ đám mây. Tại đây, hệ thống sẽ lưu trữ, phân tích và xử lý dữ liệu đó. Có thể áp dụng các thuật toán, thậm chí trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích chuyên sâu, phát hiện xu hướng hoặc đưa ra cảnh báo.
Chẳng hạn, nền tảng IoT nhận dữ liệu nhiệt độ và độ ẩm từ nhiều cảm biến trong nông trại, sau đó phân tích để quyết định khi nào cần tưới nước.
Hành động và tương tác (Application/Action)
Kết quả phân tích sẽ được chuyển thành hành động hoặc thông tin hữu ích cho người dùng. Hành động có thể là điều khiển thiết bị đầu ra (actuator).
Ví dụ: Hệ thống tự động bật điều hòa nếu nhiệt độ phòng quá nóng, hoặc gửi thông báo đến ứng dụng trên điện thoại cho người dùng (chẳng hạn như cảnh báo có đột nhập để chủ nhà kịp thời xử lý).
Người dùng cũng có thể tương tác ngược lại qua ứng dụng, gửi lệnh điều khiển thiết bị (như dùng smartphone để khóa cửa từ xa).
Vòng lặp này cứ thế diễn ra liên tục, tạo nên một hệ thống tự động, thông minh.
Tóm tắt: Nguyên lý hoạt động của IoT chính là thu thập dữ liệu từ thế giới thực, truyền dữ liệu đó qua mạng để xử lý, rồi phản hồi trở lại thế giới thực. Tất cả diễn ra gần như trong thời gian thực (real-time), cho phép các đối tượng vật lý “giao tiếp” và phối hợp hành động một cách linh hoạt.
2. Các thành phần chính của một hệ thống IoT
Để triển khai được quy trình trên, một hệ thống IoT cần có 4 thành phần chính hợp thành một chuỗi liên kết chặt chẽ.
Thiết bị đầu cuối (Endpoint devices)
Đây là các thiết bị vật lý được gắn cảm biến hoặc bộ truyền động (actuator). Chúng chính là những “vật” trong Internet vạn vật. Thiết bị đầu cuối có thể là cảm biến (như cảm biến nhiệt độ, ánh sáng, gia tốc, vị trí GPS…) để thu thập dữ liệu, hoặc thiết bị điều khiển (như công tắc thông minh, máy bơm, robot…) để thực hiện hành động.
Ví dụ: Bóng đèn thông minh, máy điều hòa, camera an ninh, đồng hồ thông minh, các máy móc trong nhà máy…
Mỗi thiết bị đầu cuối thường được nhúng một vi mạch hoặc vi điều khiển nhỏ để có khả năng đo lường và kết nối mạng.
Mạng truyền thông (Connectivity Network)
Đây là hạ tầng kết nối để truyền dữ liệu giữa các thiết bị và hệ thống. Mạng truyền thông trong IoT rất đa dạng, từ các kết nối không dây tầm ngắn như Bluetooth, Zigbee, Z-Wave (phục vụ nhà thông minh) đến wifi, Ethernet và mạng diện rộng như 4G/5G, LTE-M, NM-IoT.
Ngoài ra còn có các mạng chuyên dụng cho IoT tầm xa, tiết kiệm năng lượng như LoRaWAN, Sigfox. Thành phần này bao gồm cả phần cứng mạng (bộ định tuyến, gateway IoT) và các giao thức truyền thông (MQTT, HTTP, CoAP,…).
Mạng truyền thông đảm bảo dữ liệu từ thiết bị được gửi tới đích một cách ổn định, liên tục và bảo mật.
Nền tảng IoT (IoT platform)
Là phần mềm hoặc dịch vụ trung gian (thường đặt trên cloud) đóng vai trò bộ não của hệ thống IoT. Nền tảng IoT nhận dữ liệu từ các thiết bị gửi lên, thực hiện lưu trữ và phân tích dữ liệu lớn. Nó cũng quản lý các thiết bị từ xa (device management), thực thi các logic nghiệp vụ và đưa ra phản hồi hoặc cảnh báo.
Nhiều nền tảng IoT hiện nay còn tích hợp sẵn các công cụ machine learning để phân tích dữ liệu IoT hoặc cơ chế điện toán biên (edge computing) để xử lý nhanh tại nơi gần nguồn dữ liệu.
Ví dụ: AWS IoT của Amazon, Azure IoT của Microsoft, Google Cloud IoT… và các nền tảng mở như ThingsBoard.
Dù triển khai dưới dạng nào, nền tảng IoT chính là nơi hội tụ dữ liệu và ra quyết định trong hệ thống.
Ứng dụng và dịch vụ (Applications & Services)
Đây là phần mà người dùng cuối cùng tương tác hoặc giá trị được tạo ra. Ứng dụng IoT có thể là app trên smartphone, web dashboard hoặc hệ thống điều khiển tự động.
Ứng dụng lấy dữ liệu và kết quả phân tích từ nền tảng IoT để hiển thị thông tin hữu ích (như biểu đồ nhiệt theo thời gian, cảnh báo tình trạng máy móc) hoặc cung cấp giao diện để người dùng ra lệnh điều khiển thiết bị (bật/tắt thiết bị, đặt lịch hoạt động…)
Ngoài ra, dịch vụ IoT có thể tích hợp thẳng vào quy trình kinh doanh, như hệ thống quản lý kho vận tự động đặt hàng khi hàng tồn kho xuống thấp.
Nói ngắn gọn, đây chính là phần “nhìn thấy” của IoT, nơi mà dữ liệu được chuyển hóa thành hành động hoặc tri thức phục vụ con người.
Bốn thành phần trên kết hợp lại tạo thành một chuỗi IoT hoàn chỉnh: Từ vật lý → kết nối → xử lý → ứng dụng. Nếu thiếu một mắt xích, hệ thống IoT sẽ không thể phát huy hiệu quả.
Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ, các thành phần này ngày càng được tối ưu, thiết bị ngày càng rẻ và mạnh, mạng 5G băng thông cao và độ trễ thấp, điện toán đám mây và AI ngày càng thông minh, kéo theo IoT trở nên khả thi và phổ biến hơn bao giờ hết.
3. Các ứng dụng tiêu biểu của IoT trong thực tế
IoT đang len lỏi vào mọi lĩnh vực của đời sống và sản xuất, biến những dây chuyền sản xuất truyền thống thành “hệ thống thông minh”.
Nhà thông minh (Smart Home)
Đây có lẽ là ứng dụng IoT gần gũi nhất với chúng ta. Trong nhà thông minh, các thiết bị gia đình như bóng đèn, điều hòa, TV, tủ lạnh, rèm cửa, khóa cửa… đều được kết nối và điều khiển qua smartphone hoặc tự động theo kịch bản.
Bạn có thể dùng giọng nói để ra lệnh cho trợ lý ảo (ví dụ Google Assistant, Alexa) bật nhạc, hỏi nhiệt độ phòng.
Hệ thống an ninh IoT trong nhà thông minh cũng rất phổ biến như camera IP, chuông cửa thông minh, cảm biến chuyển động, cảm biến mở cửa… tất cả phối hợp để báo cho chủ nhà biết có gì bất thường xảy ra trong ngôi nhà của mình.
Nhà thông minh mang lại tiện nghi và an toàn, giúp tiết kiệm điện năng và thời gian.
Công nghiệp thông minh (Industrial IoT – IIoT)
Trong lĩnh vực công nghiệp, IoT là nòng cốt để xây dựng nhà máy thông minh (smart factory). Các dây chuyền sản xuất gắn đầy cảm biến để giám sát nhiệt độ máy, độ rung, hiệu suất… Dữ liệu được gửi về hệ thống quản lý sản xuất (MES, SCADA) để theo dõi thời gian thực mọi hoạt động.
Nhờ IoT. doanh nghiệp có thể thực hiện bảo trì dự phòng, máy móc sẽ tự thông báo khi phát hiện dấu hiệu bất thường để kỹ sư sửa chữa trước khi xảy ra hỏng hóc, giảm thiểu thời gian dừng máy.
Thực tế cho thấy việc ứng dụng IoT trong nhà máy có thể giúp giảm tới 20% thời gian ngừng hoạt động của máy móc nhờ phát hiện sớm sự cố và lên lịch bảo trì hợp lý.
Không chỉ vậy, IIoT còn giúp tối ưu vận hành và nâng cao năng suất, robot tự động hóa, băng chuyền thông minh, hệ thống kiểm kho tự động… tất cả tạo nên một môi trường sản xuất hiệu quả và linh hoạt hơn.
Y tế thông minh (Smart Healthcare)
IoT đang định hình lại ngành chăm sóc sức khỏe. Các thiết bị đeo tay và cảm biến y tế IoT cho phép theo dõi tình trạng bệnh nhân từ xa liên tục.
Máy đo huyết áp, đo đường huyết, máy theo dõi tim mạch đeo trên người bệnh nhân sẽ gửi dữ liệu về cho bác sĩ qua ứng dụng. Nếu có dấu hiệu bất thường như nhịp tim quá cao, đường huyết tụt, hệ thống sẽ cảnh báo bác sĩ và người nhà ngay lập tức.
Tại các bệnh viện, IoT cũng giúp theo dõi tài sản và thiết bị y tế, quản lý vị trí bệnh nhân, thậm chí hỗ trợ phẫu thuật từ xa (telemedicine).
Nhờ IoT, việc chăm sóc sức khỏe trở nên chủ động hơn, cá nhân hóa và hiệu quả hơn. Bệnh nhân có thể hồi phục tại nhà với sự giám sát của bác sĩ qua các thiết bị IoT, giảm tải cho bệnh viện.
Giao thông thông minh (Smart Traffic & Transportation)
Các thành phố lớn đang áp dụng IoT để giải quyết bài toán giao thông và vận tải. Hệ thống giao thông thông minh (ÍT) sử dụng mạng lưới cảm biến và camera để giám sát tình hình giao thông theo thời gian thực. Tín hiệu đèn giao thông có thể tự điều chỉnh linh hoạt dựa trên mật độ xe cộ, giảm thời gian chờ đèn đỏ không cần thiết.
Tại Việt Nam, những ứng dụng như thu phí không dừng (ETC) hay điều khiển đèn tín hiệu giao thông tự động tại Hà Nội, TPHCM đã giúp giảm 15% ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm ở một số khu vực trung tâm.
Trong lĩnh vực vận tải, IoT cũng hiện diện qua các xe hơi kết nối (kết hợp GPS, cảm biến và internet để cung cấp dịch vụ dẫn đường, cảnh báo va chạm), quản lý đội xe (theo dõi vị trí và tình trạng xe tải, xe buýt).
Xa hơn nữa, IoT là nền tảng cho xe tự lái trong tương lai, khi phương tiện có thể giao tiếp với hệ thống đường xá (V2X – vehicle-to-everything).
Giao thông thông minh có lẽ sẽ hứa hẹn an toàn hơn, ít kẹt xe hơn và tối ưu hóa di chuyển trong đô thị.
Nông nghiệp thông minh (Smart Agriculture)
IoT đang tạo ra cách mạng trong lĩnh vực nông nghiệp, giúp nông dân trồng trọt chăn nuôi bằng dữ liệu”. Các trang trại thông minh sử dụng cảm biến IoT đo độ ẩm đất, nhiệt độ, ánh sáng, nồng độ dinh dưỡng… để tự động điều khiển hệ thống tưới tiêu và vi khí hậu.
Ví dụ: Khi cảm biến báo đất khô, hệ thống tưới sẽ tự bật cho đến khi đủ ẩm thì tắt.
Nhờ IoT, nông dân có thể tiết kiệm đáng kể chi phí và tăng năng suất. Theo Deloitte, việc ứng dụng IoT trong nông nghiệp có thể giúp giảm 30% chi phí vận hành nông trại và tăng 25% năng suất cây trồng.
Thực tế, những mô hình nhà kính thông minh ở Lâm Đồng, Đà Lạt đã và đang áp dụng cảm biến và điều khiển IoT để tối ưu sản lượng rau hoa quả. Trong chăn nuôi, IoT cũng giúp giám sát sức khỏe vật nuôi qua thiết bị đeo, quản lý thức ăn nước uống tự động.
Nông nghiệp thông minh không chỉ nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn hạn chế lãng phí tài nguyên và bảo vệ môi trường nhờ sử dụng nước, phân bón hợp lý dựa trên dữ liệu.
Thành phố thông minh (Smart City)
Ở quy mô rộng hơn, IoT là nền tảng để xây dựng các đô thị thông minh. Thành phố thông minh ứng dụng IoT trong nhiều dịch vụ công cộng như:
- Cảm biến môi trường để theo dõi chất lượng không khí, tiếng ồn;
- Đèn đường thông minh tự điều chỉnh độ sáng và tiết kiệm điện;
- Hệ thống thu gom rác thông minh với thùng rác gắn cảm biến báo đầy;
- Bãi đỗ xe thông minh hướng dẫn lái xe đến chỗ trống qua ứng dụng.
Tất cả nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Chẳng hạn, người dân có thể tra cứu dữ liệu cảm biến để biết khu vực nào ô nhiễm không khí cao hoặc nhận thông báo kịp thời khi có sự cố (như lụt lội, cháy nổ) từ mạng lưới cảm biến thành phố.
IoT giúp chính quyền thành phố quản lý hiệu quả hơn, từ giao thông, năng lượng đến an ninh và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu thời gian thực.
Trên đây chỉ là một vài ứng dụng tiêu biểu của IoT. Trên thực tế, IoT còn hiện diện trong nhiều lĩnh vực khác như năng lượng, bán lẻ, logistics… Có thể nói, ở đâu cần sự kết nối và tự động hóa, ở đó IoT có “đất diễn”. Chính nhờ sự linh hoạt và đa năng này mà IoT đang dần trở thành xương sống của chuyển đổi số trong mọi ngành nghề.
4. IoT mang lại những lợi ích gì?
IoT mang lại vô vàn lợi ích to lớn, thay đổi cách chúng ta sống và làm việc. Dưới đây là một số điểm nổi bật:
Tự động hóa và tiết kiệm thời gian
Nhờ IoT, nhiều công việc thủ công lặp đi lặp lại được tự động hóa hoàn toàn.
Ví dụ: Hệ thống IoT có thể tự giám sát và điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng trong tòa nhà, giúp con người không cần bật/tắt thiết bị bằng tay. Máy móc trong nhà máy tự gửi yêu cầu bảo trì khi cần.
Những tác vụ trước đây tốn hàng giờ lao động thì nay IoT giúp thực hiện một cách tự động, tiết kiệm thời gian cho con người tập trung vào việc quan trọng hơn.
Tăng hiệu quả và giảm chi phí
IoT cho phép giám sát và quản lý tài nguyên hiệu quả theo thời gian thực, nhờ đó giảm lãng phí.
Trong sản xuất, IoT giúp tối ưu dây chuyền, giảm thời gian “chết” của máy, tiết kiệm nguyên liệu, tất cả đều dẫn đến giảm chi phí vận hành.
Trong nông nghiệp, như đã nêu trên, IoT giúp tưới nước và bón phân đúng lúc, đúng lượng, tiết kiệm chi phí.
Các tòa nhà thông minh dùng IoT để cắt giảm điện năng dư thừa (tự tắt đèn, điều hòa khi không có người)..
Như vậy, nhờ vào tăng hiệu quả dẫn tới năng suất và lợi nhuận cũng tăng theo.
Ra quyết định dựa trên dữ liệu
Một lợi ích vô giá của IoT là tạo ra lượng dữ liệu khổng lồ về mọi hoạt động. Khi được phân tích, dữ liệu này đem lại insight giúp con người ra quyết định chính xác hơn. Doanh nghiệp có dữ liệu IoT sẽ biết rõ nút thắt trong quy trình sản xuất để cải tiến; thành phố có dữ liệu giao thông sẽ quyết định mở rộng đường hoặc điều chỉnh tín hiệu đèn hợp lý.
Quyết định dựa trên dữ liệu (data-driven) thường hiệu quả hơn so với dựa trên cảm tính hay kinh nghiệm thuần túy. IoT chính là nguồn cung cấp dữ liệu liên tục, kịp thời để hỗ trợ điều này.
Cải thiện trải nghiệm và chất lượng cuộc sống
Đối với người tiêu dùng, IoT mang lại sự tiện nghi và trải nghiệm tốt hơn. Nhà thông minh giúp cuộc sống thoải mái hơn, tiết kiệm năng lượng. Xe hơi kết nối mang lại hành trình an toàn và giải trí hơn (nhạc, bản đồ liên tục được cập nhật). Trong y tế, bệnh nhân được chăm sóc chu đáo hơn nhờ các thiết bị theo dõi liên tục.
Nói cách khác, IoT lấy người dùng làm trung tâm, cá nhân hóa dịch vụ theo nhu cầu thực tế. Chất lượng cuộc sống nhờ đó cũng được nâng cao.
Thúc đẩy đổi mới và mô hình kinh doanh mới
IoT mang tới cơ hội sáng tạo các sản phẩm, dịch vụ mới mà trước đây không khó thi. Chẳng hạn, mô hình nhà cho thuê thông minh cho phép chủ nhà quản lý căn hộ từ xa, cho khách thuê tự check-in bằng khóa IoT. Các hãng bảo hiểm triển khai thiết bị IoT trên xe để thu thập dữ liệu lái xe an toàn và đưa ra mức phí bảo hiểm linh hoạt.
Nhiều startup đã ra đời dựa trên ý tưởng IoT độc đáo (như trồng rau thông minh tại nhà, theo dõi thú cưng bằng GPS,…). IoT cũng thúc đẩy các mô hình kinh doanh dịch vụ hóa (servitization) như thay vì bán sản phẩm một lần, họ có thể cho thuê thiết bị kèm dịch vụ IoT (ví dụ như cho thuê máy lọc nước thông minh trả tiền theo lượng nước dùng).
Nhờ IoT, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo mạnh mẽ và người dùng cũng được hưởng lợi từ những dịch vụ tiện ích chưa từng có.
Tóm tắt đoạn này: IoT tạo ra giá trị kinh tế, xã hội to lớn bằng cách nâng cao hiệu suất, tiết kiệm nguồn lực và mang đến trải nghiệm vượt trội. Theo một báo cáo của McKinsey năm 2021, IoT được kỳ vọng sẽ tạo ra giá trị kinh tế từ 5,5 nghìn tỷ – 12,6 nghìn tỷ đô vào năm 2030 – một con số khổng lồ cho thấy tầm ảnh hưởng rộng khắp của IoT đối với nền kinh tế thế giới.
5. Các thách thức của IoT
Bên cạnh những lợi ích to lớn, IoT cũng đối mặt với nhiều thách thức và rào cản cần vượt qua để phát huy hiệu quả tối đa. Một số thách thức lớn bao gồm:
Bảo mật và quyền riêng tư
Đây được xem là thách thức lớn nhất của IoT. Việc hàng tỷ thiết bị kết nối tạo ra vô số lỗ hổng bảo mật tiềm tàng. Nhiều thiết bị IoT có cấu hình bảo mật kém, dễ bị tấn công bởi hacker. Đã có những vụ camera an ninh bị xâm nhập, đồ chơi thông minh bị hacker điều khiển từ xa.
Ngoài ra, IoT thu thập rất nhiều dữ liệu cá nhân như thói quen sinh hoạt, tình trạng sức khỏe…, nếu không được bảo vệ tốt sẽ xâm phạm quyền riêng tư của người dùng.
Đảm bảo an ninh mạng cho IoT đòi hỏi các giải pháp mạnh như mã hóa dữ liệu, xác thực thiết bị, cập nhật phần mềm thường xuyên – một thách thức không nhỏ khi số lượng thiết bị quá lớn.
Các nhà lập pháp trên thế giới đang dần đưa ra những quy định chặt chẽ hơn về bảo mật IoT. Tuy nhiên, cuộc chiến bảo mật vẫn luôn căng thẳng khi thiết bị IoT ngày càng phổ biến.
Kết nối và khả năng tương thích
Hệ sinh thái IoT rất đa dạng với nhiều loại thiết bị của vô số hãng khác nhau, sử dụng giao thức khác nhau. Độ phân mảnh về chuẩn kết nối gây khó khăn cho việc các thiết bị IoT tương thích và “giao tiếp” được với nhau.
Ví dụ, thiết bị dùng Zigbee có thể không tương thích với hệ thống chỉ hỗ trợ Z-Wave. Ngay cả nền tảng IoT cũng có nhiều lựa chọn (AWS, Azure, nền tảng riêng…), thiết bị muốn kết nối đôi khi phải dùng đúng hệ sinh thái.
Việc thiếu tiêu chuẩn chung khiến triển khai IoT quy mô lớn trở nên phức tạp, đòi hỏi tích hợp hệ thống tốn kém. Bên cạnh đó, đảm bảo kết nối ổn định cho hàng triệu thiết bị, nhất là ở nơi hạ tầng mạng yếu cũng là thách thức. Công nghệ 5G và các chuẩn IoT mới đang cải thiện điều này, nhưng để IoT có thể “nói chung một ngôn ngữ” vẫn cần sự nỗ lực hợp tác giữa các nhà sản xuất và tổ chức tiêu chuẩn.
Xử lý dữ liệu khổng lồ
IoT đồng nghĩa với Big Data. Mỗi ngày, hàng tỷ cảm biến có thể tạo ra hàng petabyte dữ liệu. Thách thức đặt ra là phải lưu trữ, xử lý và phân tích lượng dữ liệu khổng lồ này một cách hiệu quả. Cần có hạ tầng máy chủ mạnh mẽ, thuật toán phân tích thông minh để biến dữ liệu thô thành thông tin hữu ích kịp thời.
Bài toán độ trễ cũng quan trọng bởi không phải lúc nào cũng có thể gửi toàn bộ dữ liệu về cloud để xử lý, đặc biệt với các ứng dụng yêu cầu thời gian thực (như xe tự lái). Do đó mới nảy sinh nhu cầu điện toán biên xử lý ngay tại thiết bị hoặc gateway để giảm tải. Tuy nhiên, triển khai điện toán biên cũng phức tạp và không phải lúc nào cũng khả thi.
Nói chung, quản lý dữ liệu IoT là thách thức kỹ thuật lớn cần giải quyết bằng sự kết hợp của phần cứng, phần mềm và thuật toán tối ưu.
Chi phí và năng lượng
Mặc dù chi phí thiết bị IoT đã giảm, nhưng để triển khai IoT trên diện rộng vẫn cần đầu tư ban đầu đáng kể. Một thành phố muốn lắp hàng vạn cảm biến, camera sẽ tốn kém. Ngay cả hộ gia đình muốn thông minh hóa cả căn nhà của mình cũng phải thay thế nhiều thiết bị mới, giá thành không hề nhỏ.
Bên cạnh đó, điện năng tiêu thụ của các thiết bị IoT cũng là vấn đề. Nhiều thiết bị hoạt động bằng pin (như cảm biến không dây), việc phải bảo trì thay pin cho hàng ngàn sensor là thách thức lớn. Do đó, cần tối ưu để thiết bị IoT dùng năng lượng siêu tiết kiệm, hoặc phát triển công nghệ pin/bộ thu năng lượng tốt hơn.
Chi phí vận hành (băng thông mạng, lưu trữ cloud) cũng tăng theo số lượng thiết bị. Thách thức là làm sao cân bằng được lợi ích IoT mang lại với chi phí và năng lượng bỏ ra, đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc quốc gia đang phát triển.
Nguồn nhân lực và kỹ năng
IoT là lĩnh vực giao thoa giữa nhiều ngành như điện tử, viễn thông, công nghệ thông tin, khoa học dữ liệu… Để thiết kế, vận hành hệ thống IoT đòi hỏi đội ngũ nhân lực có kiến thức đa dạng. Tuy nhiên, hiện nay nguồn nhân lực thành thạo IoT còn thiếu về số lượng và còn hạn chế về mặt kỹ năng.
Doanh nghiệp muốn ứng dụng IoT đôi khi gặp khó vì không có chuyên gia đủ giỏi để triển khai. Nhân viên hiện tại cần được đào tạo thêm về IoT, ví dụ như kỹ sư điện phải học thêm về lập trình và mạng, kỹ sư phần mềm phải tìm hiểu thêm về thiết bị nhúng và phân tích dữ liệu…
Thiếu nhân lực chất lượng có thể kìm hãm tốc độ triển khai IoT. Do vậy, việc đào tạo, nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động trong thời đại IoT là một thách thức nhưng đồng thời cũng là cơ hội cho các cơ sở giáo dục và các chuyên gia về công nghệ.
Ngoài ra, IoT còn đối mặt với nhiều thách thức khác như vấn đề pháp lý và tiêu chuẩn hóa (ai sở hữu dữ liệu IoT? trách nhiệm pháp lý khi thiết bị gây sự cố thuộc về ai?), tâm lý chấp nhận của người dùng (một số người e ngại nhà thông minh vì sợ bị xâm nhập quyền riêng tư), và độ tin cậy (nếu hệ thống IoT gặp lỗi, hệ quả có thể nghiêm trọng, ví dụ như xe tự lái gặp lỗi cảm biến có thể gây tai nạn).
Tuy nhiên, cộng đồng công nghệ và các nhà quản lý đang nỗ lực giải quyết dần các thách thức này, thông qua việc đặt ra tiêu chuẩn, cải tiến công nghệ và nâng cao nhận thức người dùng. Chỉ khi làm chủ được thách thức, IoT mới có thể phát huy tối đa lợi ích trong tương lai.
6. Vai trò của IoT trong chuyển đổi số và cuộc CMCN 4.0
IoT được coi là một trong những trụ cột quan trọng nhất của chuyển đổi số và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Nhờ khả năng kết nối thế giới thực với thế giới số, IoT đang thúc đẩy những thay đổi mang tính đột phá trong cách con người sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt.
Kết nối thế giới thực vào thế giới số
Chuyển đổi số (Digital Transformation) cốt lõi là số hóa mọi dữ liệu và quy trình. IoT chính là chìa khóa để số hóa những thứ trước đây không thể, đó là dữ liệu từ môi trường thực. Các cảm biến IoT thu thập dữ liệu về mọi hoạt động, biến chúng thành dạng số và đưa lên hệ thống công nghệ thông tin.
Nhờ IoT, các công ty truyền thống có thể đo lường được những quy trình vốn trước đây mù mờ, từ đó áp dụng công nghệ số để tối ưu.
Ví dụ: Một hãng logistics gắn thiết bị IoT trên xe tải để số hóa thông minh hành trình, qua đó dùng phân tích dữ liệu để tối ưu lộ trình giao hàng, đây chính là một bước chuyển đổi số. Không có IoT, chuyển đổi số sẽ thiếu đi “đôi mắt” để nhìn thấy thế giới thực.
Dữ liệu lớn làm nền tảng cho AI và quyết định thông minh
Cuộc cách mạng 4.0 nhắc đến nhiều về AI, phân tích Big Data, Học máy… nhưng để những công nghệ đó phát huy, cần có nguồn dữ liệu dồi dào. IoT cung cấp đúng điều đó.
Dữ liệu IoT chính là “nhiên liệu” cho AI. Một nhà máy muốn ứng dụng AI để tối ưu sản xuất, trước tiên phải có dữ liệu IoT từ dây chuyền sản xuất đó. Thành phố muốn dùng AI dự báo ngập lụt thì cần cảm biến IoT đo lượng mưa, mực nước.
Nói cách khác, IoT và AI có mối quan hệ bền chặt, tạo nên khái niệm AIoT (AI + IoT). IoT thu thập dữ liệu và AI phân tích để ra quyết định – kết hợp này biến các hệ thống trở nên thông minh thực sự, đúng tinh thần của Industry 4.0.
Tự động hóa ở cấp độ cao hơn
Công nghiệp 4.0 hướng tới nhà máy thông minh, sản xuất thông minh với mức độ tự động hóa chưa từng có. IoT giữ vai trò trung tâm trong việc này, bằng cách kết nối mọi thiết bị, con người và quy trình trong nhà máy.
So với tự động hóa truyền thống (thường chỉ cục bộ trong từng máy, từng dây chuyền), IoT cho phép tự động hóa toàn diện và linh hoạt. Mỗi máy móc thiết bị trở thành một “thực thể thông minh” kết nối vào mạng chung, cho phép điều phối tối ưu trên quy mô toàn nhà máy.
Ví dụ: Trong nhà máy 4.0, khi một khâu sản xuất chậm lại, hệ thống IoT có thể tự động điều chỉnh phân bổ tài nguyên hoặc lịch sản xuất ở các khâu khác để đảm bảo nhịp độ chung, thay vì chỉ dừng lại ở việc dây chuyền đó tự điều tiết. Đây là mức độ tự chủ và thích ứng mà chỉ khi có IoT kết hợp với AI mới đạt được.
Dịch vụ mới và mô hình kinh doanh 4.0
Chuyển đổi số không chỉ áp dụng công nghệ vào quy trình cũ, mà còn tạo ra mô hình kinh doanh mới. IoT chính là chất xúc tác cho điều này.
Trong thời đại 4.0, người ta nói nhiều về dịch vụ số, kinh tế số, IoT giúp hiện thực hóa chúng.
Ví dụ: Trong nông nghiệp 4.0, nông dân không chỉ trồng và bán nông sản thô, mà có thể cung cấp dịch vụ quản lý trang trại số dựa trên IoT (bán dữ liệu và kiến thức canh tác tối ưu). Các công ty sản xuất máy móc có thể chuyển sang bán dịch vụ bảo trì dự phòng nhờ IoT giám sát thiết bị khách hàng từ xa.
Chính phủ trong chuyển đổi số cũng ứng dụng IoT để cung cấp dịch vụ công tốt hơn cho người dân (thành phố thông minh, phản ánh hiện trường qua cảm biến và camera..). Rõ ràng, IoT đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra giá trị mới trong nền kinh tế số.
Tại Việt Nam, IoT được xác định là một trong những công nghệ trọng yếu trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia và tham gia tích cực vào công cuộc hiện đại hóa các ngành công nghiệp.
Chính phủ và doanh nghiệp đang đầu tư mạnh tay vào các giải pháp IoT cho nông nghiệp, giao thông, năng lượng… với kỳ vọng nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng dịch vụ. Với dân số trẻ và tỉ lệ dùng internet trên 75%, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để bắt nhịp làn sóng IoT trong cuộc cách mạng 4.0.
Tóm tắt phần này: IoT được ví như “hệ thống thần kinh” của xã hội số trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 – kết nối mọi thành phần và truyền dẫn dữ liệu để các bộ não AI, phân tích dữ liệu có thể vận hành. Nhờ IoT, chuyển đổi số mới thực sự chạm được đến thế giới vật lý, tạo nên những thay đổi toàn diện từ nhà máy đến thành phố, từ doanh nghiệp đến từng hộ gia đình.
7. Cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực IoT
Sự bùng nổ của IoT kéo theo nhu cầu nhân lực rất lớn trong lĩnh vực này. Đối với những ai đam mê công nghệ, IoT mở ra vô vàn cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, từ kỹ thuật đến quản lý, từ nghiên cứu đến kinh doanh.
Dưới đây là một số công việc tiêu biểu trong ngành IoT và kỹ năng cần có:
Kỹ sư phát triển IoT (IoT Developer)
Đây là những người xây dựng nên các giải pháp IoT. Công việc có thể bao gồm lập trình firmware cho thiết bị IoT, phát triển ứng dụng kết nối, tích hợp hệ thống.
Một kỹ sư IoT thường cần thành thạo lập trình nhúng (C/C++ cho vi điều khiển), hiểu biết về các giao thức IoT (MQTT, HTTP, CoAP…) và biết sử dụng các dịch vụ cloud IoT. Họ cũng cần kỹ năng về điện tử để làm việc với cảm biến, module wifi, bluetooth… và kỹ năng xử lý dữ liệu để phối hợp với đội AI/Analytics. Đây là vai trò đòi hỏi kiến thức đa lĩnh vực nhất.
Kỹ sư hệ thống nhúng (Embedded Systems Engineer)
Chuyên sâu hơn vào phần thiết bị, kỹ sư nhúng thiết kế và phát triển phần cứng và phần mềm nhúng cho các thiết bị IoT. Họ chọn vi điều khiển, module cảm biến, thiết kế mạch PCB, viết firmware điều khiển.
Kỹ năng cần có bao gồm thiết kế điện tử, lập trình vi điều khiển, tối ưu tài nguyên hạn chế (bộ nhớ, pin) và hiểu rõ giao tiếp phần cứng (SPI, I2C, UART…). Đây là công việc phù hợp với những ai thích làm việc “gần với sắt thép” và đòi hỏi sự tỉ mỉ cao.
Kỹ sư mạng và viễn thông IoT (IoT Network Engineer
Vai trò này tập trung vào hạ tầng kết nối IoT. Họ thiết kế mạng cảm biến không dây, cấu hình gateway, tối ưu truyền dẫn để đảm bảo kết nối cho hàng loạt thiết bị IoT.
Kỹ sư mạng IoT cần hiểu rõ các công nghệ truyền thông như Wifi, Zigbee, LoRa, NB-IoT, 5G… và các giao thức mạng IP, routing. Họ cũng quan tâm tới vấn đề bảo mật mạng cho IoT, ví dụ triển khai VPN, chứng thực thiết bị.
Với sự phát triển của 5G và truyền thông diện rộng, vai trò này ngày càng quan trọng để hiện thực hóa các dự án IoT quy mô lớn (smart city, nhà máy…).
Kỹ sư nền tảng và dữ liệu IoT (IoT Cloud/Platform Engineer, IoT Data Analyst)
Đây là nhóm phụ trách phần backend của hệ thống IoT. Nhiệm vụ của họ là xây dựng và vận hành nền tảng IoT trên server/cloud: các API nhận dữ liệu, cơ sở dữ liệu lưu trữ, phân tích dữ liệu và hiển thị qua dashboard.
Kỹ năng bao gồm lập trình server (Python, Node.js, Java…), quản trị cơ sở dữ liệu lớn (SQL/NoSQL, time-series DB), hiểu biết về streaming data, message queue.
Nếu chuyên về phân tích, họ cần thêm kiến thức về khoa học dữ liệu để khai thác insight từ dữ liệu IoT (dùng các công cụ BI hoặc machine learning để dự đoán, phát hiện bất thường).
Công việc này phù hợp với những người thích mảng phần mềm và dữ liệu, đóng vai trò chuyển dữ liệu IoT thành giá trị.
Chuyên gia bảo mật IoT (IoT Security Specialist)
Như đã đề cập, bảo mật là thách thức lớn, do đó đây là một mảng nghề nghiệp đang rất cần nhân lực. Chuyên gia bảo mật IoT sẽ đánh giá và gia cố an ninh cho hệ thống IoT. Họ tìm ra lỗ hổng trong thiết bị (firmware hacking, hardware hacking), trong giao thức truyền hoặc trong nền tảng cloud.
Kỹ năng yêu cầu là am hiểu về bảo mật mạng, mã hóa, xác thực, cùng với kiến thức đặc thù về phần cứng IoT (các cổng debug, firmware). Họ đề xuất giải pháp như nhúng module bảo mật (TPM, secure element), thiết lập hệ thống quản lý khóa, chứng chỉ số cho hàng loạt thiết bị.
Với tình hình các cuộc tấn công IoT gia tăng, vai trò này càng được coi trọng và đã bắt đầu xuất hiện tại các công ty bảo mật, viễn thông.
Kiến trúc sư giải pháp IoT (IoT Solution Architect)
Đây là vị trí cấp cao chịu trách nhiệm thiết kế tổng thể một giải pháp IoT tối ưu cho khách hàng. Họ cần cái nhìn bao quát cả phần cứng, phần mềm, hạ tầng, bảo mật, cũng như hiểu biết về lĩnh vực ứng dụng (nông nghiệp, y tế, công nghiệp…).
Kiến trúc sư IoT sẽ làm việc với các bên để chọn công nghệ phù hợp, tạo kiến trúc hệ thống đáp ứng yêu cầu và ngân sách. Kỹ năng chính là kinh nghiệm chuyên sâu, tư duy hệ thống và khả năng cập nhật công nghệ mới. Đây thường là mục tiêu phấn đấu của các kỹ sư sau nhiều năm, khi đã nắm vững các mảng kỹ thuật và có tầm nhìn chiến lược.
Ngoài ra, IoT còn tạo ra nhu cầu cho các vị trí quản lý dự án IoT, chuyên viên kinh doanh giải pháp IoT, chuyên gia hỗ trợ kỹ thuật IoT… Các doanh nghiệp khởi nghiệp về IoT cũng đang nở rộ, mở ra cơ hội cho những ai muốn sáng lập công ty hoặc tham gia vào một startup IoT với vai trò đa nhiệm.
Để thành công trong lĩnh vực IoT, bên cạnh kiến thức chuyên môn vững vàng, bạn nên rèn luyện các kỹ năng quan trọng sau:
- Kỹ năng lập trình và tư duy hệ thống: Biết lập trình (C/C++, Python, Java…) gần như là bắt buộc. Quan trọng hơn là tư duy logic và khả năng thiết kế hệ thống phân tán, vì IoT là tập hợp nhiều thành phần phối hợp.
- Hiểu biết về điện tử và phần cứng: Dù bạn thiên về phần mềm, hiểu được nguyên lý hoạt động của cảm biến, vi mạch, tín hiệu không dây sẽ giúp bạn thiết kế giải pháp IoT khả thi và hiệu quả hơn.
- Kỹ năng về mạng và bảo mật: Nắm vững các khái niệm mạng máy tính, giao thức truyền tin và luôn nghĩ đến an ninh trong thiết kế. Biết cách bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư của người dùng là điểm cộng lớn.
- Phân tích dữ liệu và học máy: Nếu bạn có thể biến dữ liệu IoT thành thông tin có ích, bạn sẽ rất được săn đón. Học các kỹ thuật phân tích, trực quan hóa dữ liệu, thậm chí học máy cơ bản sẽ mở rộng cơ hội của bạn.
- Kỹ năng mềm và học hỏi liên tục: IoT là lĩnh vực mới và thay đổi nhanh, vậy nên khả năng tự học là rất quan trọng. Đồng thời, do tính liên ngành, bạn thường làm việc trong nhóm đa lĩnh vực, nên kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý dự án cũng khá cần thiết.
Theo thời gian, thị trường IoT sẽ còn phát triển mạnh, vậy nên nhu cầu tuyển dụng sẽ duy trì ở mức cao. Những ai trang bị tốt kỹ năng và kiến thức IoT ngày hôm nay sẽ có lợi thế lớn trong thị trường lao động của tương lai.
8. Xu hướng phát triển tương lai của IoT
Nhìn về tương lai, IoT được dự đoán sẽ tiếp tục bùng nổ và phát triển với nhiều xu hướng mới mẻ, định hình lại bức tranh công nghệ toàn cầu. Dưới đây là một số xu hướng chính của IoT trong những năm tới:
AIoT – Kết hợp trí tuệ nhân tạo và IoT
Sự giao thoa giữa AI và IoT sẽ ngày càng mật thiết. AIoT (Artificial Intelligence of Things) mang ý nghĩa các thiết bị IoT sẽ ngày một thông minh hơn nhờ tích hợp AI. Thay vì chỉ thu thập dữ liệu thô, thiết bị IoT tương lai có thể xử lý và ra quyết định ngay tại chỗ bằng các mô hình AI nhúng. Chẳng hạn, camera an ninh IoT sẽ có AI để nhận dạng khuôn mặt thay vì phát hiện hành vi đáng ngờ mà không cần gửi hết video lên cloud.
Xu hướng AIoT cũng bao gồm việc dùng AI để quản lý mạng lưới IoT phức tạp (tự tối ưu băng thông, tự phát hiện thiết bị lỗi).
Trong bối cảnh dữ liệu IoT quá lớn, AI là công cụ không thể thiếu để khai thác và phản ứng nhanh. Dự báo các dự án IoT kết hợp AI sẽ tăng trưởng nhanh chóng, điều này đã bắt đầu từ năm 2023 và sẽ bùng nổ trong 5 năm tới.
Điện toán biên và sương mù (Edge/Fog Computing)
Như đã đề cập, xử lý dữ liệu gần nguồn (tại biên mạng) là cách để giảm độ trễ và gánh nặng truyền tải. Điện toán biên sẽ trở thành phần phổ biến trong kiến trúc IoT tương lai. Nhiều thiết bị IoT được trang bị chip xử lý mạnh (ví dụ các camera AI có GPU nhỏ) để tự phân tích dữ liệu. Các gateway IoT cũng sẽ kiêm vai trò máy chủ biên, xử lý tổng hợp dữ liệu từ các cảm biến xung quanh trước khi gửi phần kết quả lên cloud.
Song song đó, điện toán sương mù (fog) – mạng lưới các node cục bộ phân tán – giúp chia nhỏ khối lượng công việc. Năm 2023 đánh dấu sự khởi đầu mạnh mẽ của edge computing trong IoT, và xu hướng này chắc chắn sẽ tiếp tục, đặc biệt quan trọng với ứng dụng yêu cầu thời gian thực cao như xe tự lái, điều khiển robot từ xa.
Mạng 5G và kết nối IoT thế hệ mới
Hạ tầng viễn thông đang phát triển để phục vụ IoT tốt hơn. Mạng 5G cung cấp tốc độ cao và độ trễ cực thấp, cùng khả năng kết nối hàng triệu thiết bị trên mỗi km2 (phục vụ IoT diện rộng). Với 5G, các thành phố thông minh, nhà máy thông minh có thể triển khai cảm biến dày đặc mà không lo nghẽn mạng.
Bên cạnh 5G, các chuẩn LPWAN (Low-Power WAN) như NB-IoT, LTE-M cũng được nâng cấp và phổ cập, cho phép thiết bị IoT truyền tin tiết kiệm pin trong nhiều năm. Thế hệ 6G trong tương lai thậm chí còn hướng đến tích hợp IoT ngay từ kiến trúc.
Nói chung, kết nối sẽ không còn là điểm nghẽn cho IoT như trước nữa, mở đường cho những ứng dụng IoT quy mô chưa từng có (như hệ thống cảm biến môi trường toàn cầu, theo dõi thời tiết, địa chấn…) với độ phủ và chi tiết rất cao.
Tiêu chuẩn hóa và tương thích liên nền tảng
Để giải quyết vấn đề phân mảnh, cộng đồng quốc tế đang tích cực làm việc để đưa ra các tiêu chuẩn chung cho IoT. Một ví dụ là liên minh Matter (do các “ông lớn” như Google, Apple, Amazon hỗ trợ) nhằm tạo tiêu chuẩn chung cho nhà thông minh, giúp thiết bị khác hãng vẫn tương thích.
Trong tương lai gần, chúng ta có thể sẽ thấy nhiều thiết bị “plug and play” hơn, chỉ cần mua về là kết nối được với hệ sinh thái sẵn sàng có dễ dàng.
Các chuẩn về giao thức, định dạng dữ liệu IoT cũng sẽ dần thống nhất để các nền tảng IoT khác nhau có thể chia sẻ dữ liệu với nhau trơn tru hơn. Tính mở và tương thích sẽ là xu hướng tất yếu để IoT phát triển bền vững, vì không ai muốn bị khóa vào một nhà cung cấp duy nhất.
Tập trung vào bảo mật IoT
Trước thực trạng nguy cơ an ninh, tương lai sẽ chứng kiến bảo mật trở thành ưu tiên hàng đầu trong thiết kế IoT. Các thiết bị mới sẽ được tích hợp phần cứng bảo mật (secure element) ngay từ đầu. Giao thức truyền IoT sẽ bổ sung lớp mã hóa mạnh. Nhiều tiêu chuẩn chứng nhận bảo mật IoT có thể được ban hành, và khách hàng cũng sẽ có ý thức đòi hỏi thiết bị an toàn hơn.
Các công nghệ như blockchain cũng có thể được ứng dụng để tạo mạng IoT phi tập trung an toàn (ví dụ dùng blockchain để xác thực danh tính thiết bị, ghi lại lịch sử dữ liệu chống giả mạo).
Nói chung, “Secure by design” (bảo mật ngay từ thiết kế) sẽ là khẩu hiệu cho các kỹ sư IoT trong thập kỷ tới, nhằm xây dựng niềm tin cho người dùng và doanh nghiệp khi triển khai IoT trên quy mô lớn.
Ứng dụng IoT vào phát triển bền vững
Một xu hướng ý nghĩa khác là IoT sẽ đóng vai trò quan trọng trong các mục tiêu phát triển bền vững.
Ví dụ: IoT giúp giám sát môi trường (chất lượng không khí, nguồn nước) để cảnh báo ô nhiễm kịp thời và quản lý tài nguyên thiên nhiên hiệu quả hơn. Các tòa nhà, nhà máy dùng IoT để tối ưu sử dụng năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần chống biến đổi khí hậu.
Lĩnh vực nông nghiệp thông minh với IoT cũng hỗ trợ canh tác bền vững, giảm sử dụng hóa chất. Nhiều quốc gia và thành phố đang hướng đến mô hình “Carbon Neutral”, IoT sẽ là công cụ đắc lực để đo lường và thực hiện các cam kết môi trường (như hệ thống IoT theo dõi mức tiêu thụ điện, nước của cộng đồng để đánh giá tiến độ tiết kiệm năng lượng).
Trong tương lai, IoT và các mục tiêu xanh sẽ gắn liền, giúp con người phát triển kinh tế mà vẫn bảo vệ được Trái Đất.
Sự bùng nổ về số lượng thiết bị và dữ liệu
Cuối cùng, không thể không nhắc đến viễn cảnh IoT hiện diện ở khắp mọi nơi. Nếu hiện tại chúng ta có khoảng 16-18 tỷ thiết bị IoT, thì trong 10 năm tới, con số đó có thể lên tới hàng trăm tỷ. Mọi đồ vật hàng ngày từ áo quần, giày dép cho đến những thứ như bao bì thông minh có thể gắn cảm biến.
IoT sẽ thẩm thấu vào đời sống đến mức đôi khi ta không nhận ra sự hiện diện của nó (vì nó trở thành mặc định). Lượng dữ liệu IoT tạo ra sẽ tăng theo cấp số nhân, mở ra nhu cầu và cơ hội lớn cho ngành lưu trữ, phân tích dữ liệu và viễn thông.
Các công nghệ hỗ trợ khác như pin năng lượng mặt trời mini, truyền năng lượng không dây, chip siêu tiết kiệm điện sẽ phát triển để phục vụ thế giới IoT đồ sộ đó.
Nói một cách hình tượng, chúng ta đang tiến đến một “hành tinh kết nối”, nơi mọi thứ đều truyền dẫn dữ liệu, nền tảng cho những đột phá như metaverse (vũ trụ ảo kết hợp thế giới thật), robot tự hành và nhiều thứ kỳ diệu khác.
Kết luận
Internet of Things đang và sẽ tiếp tục biến đổi thế giới theo những cách đầy thú vị. Từ ngôi nhà thông minh của mỗi người đến những nhà máy khổng lồ, từ việc chăm sóc sức khỏe cho đến bảo vệ môi trường, IoT thổi luồng sinh khí công nghệ vào mọi ngóc ngách một cách an toàn, hiệu quả để phục vụ con người.
Đối với những ai yêu thích công nghệ, IoT thực sự là một mảnh đất màu mỡ để khám phá, học hỏi và sáng tạo. Hãy trang bị cho mình kiến thức và kỹ năng cần thiết, bởi tương lai của IoT cũng chính là tương lai của sự kết nối và thông minh hóa – nơi mà ranh giới giữa thế giới thực và thế giới số ngày càng mờ đi, mở ra những khả năng vô tận cho nhân loại.
Bài viết trên có bao gồm những thông tin được trích từ các nguồn sau:
https://mst.gov.vn/7-xu-huong-phat-trien-cua-iot-trong-nam-2023-197158652.htm
Ứng dụng IoT tại Việt Nam: Cơ hội bùng nổ hay thách thức lớn?
https://iot-analytics.com/number-connected-iot-devices/
